جمعه کاری و فوق العاده جمعه کاری یکی از مواردی است که در هنگام محاسبه حقوق ماهیانه باید مورد بررسی قرار بگیرد. محاسبه جمعه کاری و فوق العاده جمعه کاری با محاسبه اضافه کاری تفاوت‌هایی دارد با این حال بسیاری از کارگران و مدیران از تفاوت آن‌ها به درستی آگاه نیستند. به همین بهانه در این مقاله قصد داریم تفاوت جمعه کاری و اضافه کاری را شرح دهیم و با نحوه محاسبه جمعه کاری آشنا شویم.
جمعه کاری چیست؟ تعریف جمعه کاری در قانون کار و درصد حقوق جمعه کاری
قانون کار (قانون جمعه کاری) شرایط خاصی را برای محاسبه حقوق افراد در جمعه در نظر گرفته است. بر اساس ماده 62 قانون کار، روز جمعه برای کارگران تعطیل هفتگی در نظر گرفته میشود. با این حال حقوق و مزایای کارگران برای روز جمعه در نظر گرفته میشود. کارگران در این روز از کار کردن معاف هستند و در صورتی که به دلایلی در این روز نیز مشغول کار باشند باید حقوق فوق العاده ای با عنوان جمعه کاری به آن‌ها پرداخت شود. در ادامه به شما خواهیم گفت که جمعه کاری چگونه محاسبه میشود؟
بر اساس قانون در محاسبه جمعه کاری، حقوق اضافه‌ای که برای ساعات کار در روز جمعه در نظر گرفته میشود 40 درصد حقوق عادی افراد است. این حقوق فوق العاده مخصوص روز جمعه است و به تعطیلات سایر روزها تعلق نمی‌گیرد. بنابراین حسابداران زمانی که در حال محاسبه حقوق در نرم افزار حسابداری هستند باید برای ساعات کار جمعه و فرمول محاسبه جمعه کاری 40 درصد اضافه در نظر بگیرند. همچنین شخص کارگر باید طبق قانون یک روز دیگر در هفته را باید به جای روز جمعه تعطیل باشد.
فوق العاده جمعه کاری چیست؟ نحوه محاسبه فوق العاده جمعه کاری 1402
به حقوق اضافه‌ای که برای کار در روز جمعه توسط قانون در نظر گرفته شده است، فوق العاده جمعه کاری گفته میشود.نرخ هر ساعت جمعه کاری به این شکل محاسبه میشود:
دستمزد هر ساعت کاری × 1.8
در صورتی که اطلاعات کافی در مورد نحوه محاسبه حقوق و دستمزد جمعه کاری ندارید، آموزش حقوق و دستمزد می‌تواند اطلاعات مهم و اساسی را در اختیار شما قرار دهد.
تفاوت تعطیل کاری ، اضافه کاری و جمعه کاری در چیست؟(نحوه محاسبه)
طبق ماده 51 قانون کار به مدت زمانی که کارگر، نیرو یا وقت خود را برای کار در اختیار کارفرما قرار می‌دهد، ساعات کار کارگر می‌گویند. بر اساس ماده 51 قانون کار، ساعات کاری در نظر گرفته شده برای کارگر 44 ساعت در هفته و 8 ساعت در یک روز است. ساعات کاری در مشاغل سخت و زیان آور متفاوت است و حداکثر 6 ساعت در روز و حداکثر 36 ساعت در هفته است. نکته بسیار مهم این است که اضافه کاری برای کارگرانی که کار شبانه یا کارهای خطرناک و زیان آور انجام می‌دهند، ممنوع است.
تفاوت تعطیل کاری، اضافه کاری و جمعه کاری را با یک مثال توضیح می‌دهیم:
کارگری را در نظر بگیرید که ماهانه 3,000,000 تومان حقوق دریافت می‌کند. یعنی مزد روزانه وی تقریباً 100,000 تومان است .
1.تعطیل کاری: حالت اول زمانی است که کارفرما به کارگر اعلام می‌کند که بجای یکی از روزهای هفته (مثلاً یکشنبه)، روز جمعه سرکار بیاید. در این صورت 40 درصد علاوه بر مزد به حقوق ماهانه وی اضافه میشود و حقوق ماهانه او 3,040,000 محاسبه میشود.
2.اضافه کاری: حالت دوم زمانی است که کارفرما از کارگر درخواست می‌کند تا در یک روز تعطیل (رسمی و…)، به سرکار بیاید. در صورتی که ساعات کاری به بیش از 44 ساعت در هفته برسد، طبق ماده 59 قانون کار، اضافه کاری در نظر گرفته میشود. معمولاً اضافه کاری در مواردی رخ می‌دهد که کارگر بیش از ساعات کار روزانه (8 ساعت) مشغول به کار باشد یا همان‌طور که گفتیم، در روزهای تعطیل رسمی در سر کار خود حاضر شده و در روز تعطیل اضافه کاری کند.
با اضافه کاری روزهای تعطیل، 40 درصد اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی برای کارگر به عنوان فوق‌العاده اضافه کاری محاسبه خواهد شد. در این صورت در پایان ماه 3,140,000 تومان به کارگر پرداخت میشود.
نکته: باید در نظر داشته باشید که کار خارج از ساعت کاری، تنها زمانی اضافه کاری محاسبه میشود که ساعات کار موظفی کارگر طی ماه کامل شده باشد. در ضمن حداکثر اضافه کاری 4 ساعت و در موارد خاص 8 ساعت است.
3.جمعه کاری: حال سوم زمانی است که کارگر کل هفته را به سر کار می‌آید و کارفرما از وی درخواست می‌کند که حتی روزهای جمعه را نیز به سرکار بیاید. این درخواست غیر قانونی است و هیچ فرمول مشخصی برای جمعه کاری در نظر گرفته نشده است. اما در صورت تحقق شرایط جمعه کاری، برخی اساتید فرمول زیر را برای محاسبه جمعه کاری در نظر گرفته‌اند:
دستمزد هر ساعت کاری × 1.8
این نکات باید در محاسبه حقوق و دستمزد مورد توجه قرار بگیرد.
اما مبنای محاسبه اضافه کاری چیست؟
مزد ثابت یا مزد مبنا + پایه سنوات (در صورت شمول) . مزایای رفاهی در اضافه کاری محاسبه نمی شود.
تفاوت اضافه کاری و جمعه کاری در این است که اضافه کاری در روز تعطیل و برای همه روزهای کاری در نظر گرفته میشود اما جمعه کاری تنها مربوط به کار در روز جمعه است. از طرف دیگر اضافه کاری تنها به ساعات کاری بیش از 44 ساعت تعیین شده در هفته تعلق می‌گیرد. در ضمن کارفرما باید یک روز را به عنوان روز تعطیل برای کارگر خود درنظر بگیرد.
محاسبه مبلغ اضافه کاری
برای محاسبه اضافه کاری اول باید مبلغ یک ساعت کار عادی را محاسبه کرد:
نرخ یک ساعت کار: مزایای به تبع شغل روزانه + حقوق روزانه ÷ 7.33
محاسبه مبلغ اضافه کاری: نرخ یک ساعت کار × تعداد ساعات اضافه کار × 1.4
نکته: 7.33 معادل هفت ساعت و بیست دقیقه است.
نرخ یک ساعت کار در سال 1402: ۲۴۱,۲۸۶= 7.33 ÷ 1,769,428
نرخ یک ساعت اضافه کاری در سال 1402: ۳۳۷,۸۰۰ = 1.4 × 1 × ۲۴۱,۲۸۶
در فرمول جمعه کاری در صورتی که کارگر در روز جمعه به کار مشغول باشد و ساعات کاری او در جمعه، اضافه بر 44 ساعت تعیین شده ساعات کار هفتگی محاسبه شود، علاوه بر 40 درصد نرخ جمعه کاری، 40 درصد اضافه کاری نیز به او تعلق می‌گیرد. در نتیجه دستمزد ساعات کاری اضافه برای او 180 درصد دستمزد مزد هر ساعت کار عادی است. در هنگام ارسال لیست مالیات حقوق باید به این موضوع توجه ویژه‌ای شود. فرمول محاسبه هر ساعت جمعه کاری بدون تعطیل شدن در روز دیگر عبارت است از :
دستمزد هر ساعت کار عادی × 1.8
نکته: کار در روز جمعه حتی اگر بخشی از ساعات موظفی شخص باشد، باز هم مستحق دریافت جمعه کاری است.
پادکست رادیو مالی – قسمت 52: پرداختی های در ارتباط با حقوق و دستمزد
اگر اهل پادکست گوش کردن هستید، رادیو مالی سپیدار سیستم پادکست ویژه‌ای را برای حقوق و دستمزد تهیه کرده است. این پادکست‌ها با حضور برترین اساتید و خبرگان حسابداری کشور تهیه و به رایگان قابل استفاده است. پیشنهاد می‌کنیم اگر شنیدن پادکست را به خواندن درباره حقوق و دستمزد و مالیات حقوق ترجیح می‌دهید، همین الان اپیزودهای ما را در پادکست رادیو مالی گوش کنید. در این پادکست به تمامی سوالات شما درباره حقوق و اضافه کاری پاسخ داده‌ایم.
نحوه محاسبه جمعه کاری سال 1402؛ جمعه کاری چگونه محاسبه میشود؟
معمولاً با استفاده از نرم افزارهای حسابداری و ثبت ساعات ورود و خروج کارگر، می‌توان ساعات کاری کارگر، میزان اضافه کاری، تعطیل کاری یا جمعه کاری را محاسبه کرد. برای محاسبه جمعه کاری به شرط اینکه کارگر روز دیگری را تعطیل باشد به این شرح است:
فرمول محاسبه جمعه کاری: دستمزد هر ساعت کار عادی × 1.8
نرخ یک ساعت جمعه کاری در سال 1402: 434,314 = 1.8 × 1 × ۲۴۱,۲۸۶
به این ترتیب این کارگر علاوه بر حقوق ماهیانه خود باید مبلغ ریال به عنوان جمعه کاری دریافت کند. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه محاسبه حقوق کارگران، مقاله نحوه محاسبه حق بیمه تامین اجتماعی را مطالعه کنید. در ادامه با ما همراه باشید، تا درباره تفاوت جمعه کاری و تعطیل کاری صحبت کنیم.
در هنگام محاسبه حقوق به تفاوت جمعه کاری و اضافه کاری توجه داشته باشید!
در این مقاله با مفهوم جمعه کاری و نحوه محاسبه آن آشنا شدیم. همچنین تفاوت جمعه کاری با اضافه کاری و تعطیل کاری را بررسی کردیم. آشنایی با این مفاهیم در هنگام محاسبه حقوق، مالیات و بیمه اهمیت زیادی دارد. با استفاده از تجربیات حسابداران حرفهای و به کارگیری نرم افزارهای حسابداری می‌توانید از محاسب دقیق جمعه کاری مطمئن شوید.