کلماتی مانند چابکی کسبوکار، روش‌های چابک در کار، چابکی تجاری، مدل‌های کسبوکار چابک و موارد مشابه را باید شنیده باشید. مگر اینکه ایمیل خود را سال‌ها باز نکرده باشید و یا اصلا از اینترنت استفاده نکنید.
این مفاهیم حاشیه زیادی به خود گرفته‌اند و ما در سپیدار سیستم می‌خواهیم بر روی هسته مرکزی چابکی کسبوکار، تعریف درست آن و مزایایی که دارد تمرکز کنیم. چابکی بیشتر از هر مسئله‌ی دیگری به انجام کار درست و منعطف دلالت دارد. نتیجه چابکی کسبوکار، هزینه کمتر، بهره‌وری بالاتر و سلامت روانی بهتر برای کارکنان است.
با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.
چابکی کسب و کار چیست؟
چابکی کسبوکار به سازگاری سریع، پیوسته و سیستماتیک و نوآوری کارآفرینانه کسبوکار گفته می‌شود که در راستای کسب و پیدا کردن مزایای رقابتی است. سه رکن اصلی یک کسبوکار چابک این است که کالا و خدمات آن سازگار با خواسته‌ها و نیازهای مشتریان است، با تغییرات بازار وفق پیدا می‌کند و از منابع انسانی در دسترس بهره کامل را می‌برد.
در بحث کسبوکار، چابکی یا agility به توانایی کسبوکار در سازگار شدن سریع با تغییرات جدید بازار هم در بخش محصول و هم در بخش اتخاذ راه‌های به‌صرفه برمی‌گردد. همین مفهوم وقتی با شرکت ترکیب شود و عبارت شرکت چابک را ایجاد کند به سازمانی اشاره خواهد داشت که از اصول کلیدی سیستم‌های انطباقی و دانش پیچیدگی برای رسیدن به موفقیت بهره می‌برد. در واقع چابکی کسبوکار نتیجه هوش سازمانی است.
رویکردی متفاوت از رهبری کسب و کار
چابکی کسبوکار یک رویکرد جایگزین برای مدیریت سازمان، تیم‌های درون سازمان و افراد هر تیم است. این مفهوم، بر ارائه مکرر ارزش به مشتریان و ذی‌نفعان از طریق تکنیک‌های بصری، جریان‌های کاری تکراری و چرخه‌های برنامه‌ریزی سریع‌تر تمرکز دارد.
کسب‌وکارهای چابک به جای حفظ اصول سنتی رهبری کسبوکار و بهینه‌سازی سلسله‌مراتب قدیمی و ثابت، از اصول سازگاری و حل مشکلات بهره می‌برند. شاید بهتر باشد همین‌جا از بهبود مستمر تحت عنوان یک اصل مهم در چابکی کسبوکار یاد کنیم. چنین کسب‌وکاری می‌داند که هیچ فرایند و راه‌حلی به طور نامحدود بازدهی ایجاد نمی‌کند، بنابراین بهبود مستمر در تمام شاخه‌های کسبوکار یک امر ضروری است.
تنها امر ثابتی که وجود دارد «تغییر» است. بنابراین کسبوکار باید فرایند تغییر را در خود بهینه کند. برای همین است که می‌گوییم، کسبوکار چابک به معنای نوع دیگری از مدیریت کسبوکار نیست، بلکه بازبینی نحوه عملکرد سازمان است.
مقایسه چابکی کسب و کار و چابک بودن
چابکی به تنهایی یا چابک بودن در نحوه انجام کار گاهی به جای چابکی کسبوکار به کار می‌رود و مفهوم‌شان یکی می‌شود. در نظر داشته باشید که چابکی به معنای سریع بودن یا سازگار است اما چابکی کسبوکار مفاهیمی گسترده‌تر به خود می‌گیرد.
ارائه یک تعریف واضح خیلی مهم است. چابکی به سرعت در حال تبدیل شدن به یک مدل عملیاتی ضروری است که کسب‌وکارهای موفق به کار می‌برند. تا به امروز در استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های بزرگ و صنایع، ثابت شده که چابکی کسبوکار تنها راه مدیریت سطوح روبه‌گسترش دنیای اطراف ما و در عین حال هماهنگ بودن با سرعت انتظارات مشتری است.
ویژگیهای کسب و کار چابک
انعطاف‌پذیری (Flexibility)
کسب و کار چابک، قدرت انعطاف‌پذیری بالا را دارد و قادر است به سرعت واکنش نشان دهد و تطبیق پیدا کند. این ویژگی به شرکت‌ها امکان میدهد تغییرات سریع در بازار، تقاضا و محیط را درک کنند و به طور موثر واکنش نشان دهند.
تصمیم‌گیری سریع (Quick Decision Making)
در کسب و کار چابک، تصمیم‌گیری سریع و موثر از اهمیت بالایی برخوردار است. تیم‌ها و مدیران قادر به ارزیابی سریع وضعیت، تصمیم‌گیری در مورد تغییرات و پاسخ به فرصتها و تهدیدها هستند.
تیم‌های چندوظیفهای (Cross-functional Teams)
در یک سازمان چابک، تیم‌ها به صورت چندوظیفهای عمل می‌کنند. اعضای تیم مختلف با تخصص‌های متفاوت با یکدیگر همکاری می‌کنند تا بتوانند با تغییرات سریع در محیط کسب و کار سازگار شوند و بهترین راهکارها را ارائه دهند.
حذف هدررفت (Waste Elimination)
یکی از ویژگیهای کلیدی کسب و کار چابک، حذف هدررفت است. سازمان‌های چابک تلاش می‌کنند تا فرایندهای غیرضروری، اجزای تلف شده و هدررفت منابع را کاهش دهند تا بهره‌وری بیشتری داشته باشند.
کوتاه کردن چرخه زمانی (Shortened Cycle Time)
کسب و کار چابک به توانایی کوتاه کردن چرخه زمانی نیازمندی‌ها توجه می‌کند. این به معنای افزایش سرعت توسعه و عرضه محصولات و خدمات به بازار است.
مشارکت فعال کارکنان (Active Employee Engagement)
در سازمان‌های چابک، کارکنان فعالانه در فرآیندهای تصمیم‌گیری و بهبود مشارکت می‌کنند. این نه تنها افزایش انگیزه و رضایت کارکنان را به همراه دارد، بلکه ایده‌ها و تجربیات متنوع آنها را نیز بهره‌برداری می‌کند.
فرهنگ آموزشی (Learning Culture)
سازمان‌های چابک از فرهنگ آموزشی پویا و فعال برخورد می‌کنند. آنها تمرکز بر یادگیری مداوم، اشتراک دانش و توسعه مهارت‌ها دارند تا با تغییرات سریع در محیط کسب و کار سازگار باشند.
این ویژگی‌ها به کسب و کار چابک کمک می‌کنند تا بازدهی بالا، سازگاری با تغییرات و ایجاد رقابت‌پذیری بیشتر را تجربه کنند.
5 علامت که نشان می دهند یک کسب و کار به چابکی نیاز دارد
همیشه دلایلی پشت هر تغییر وجود دارد. در اینجا به چند مورد از مهم‌ترین محرک‌ها و دلایلی که نشان میدهد یک کسبوکار باید به چابکی روی آورد را برایتان ذکر کرده‌ایم.
فرایند کاری طولانی است
مشتریان و مخاطبان امروزی به لذت آنی عادت دارند. اگر تحویل کالا یا خدمات شما بیش از دیگر رقبایتان طول می‌کشد، خیلی زود از دایره انتخاب‌های کاربران خارج خواهید شد. دلیل طولانی بودن فرایند تحویل و ارتباط با مشتریان عموما به خاطر فرایندهای ناکارآمد در بخش‌های مختلف یک کسبوکار است.
چابکی کسبوکار راهی برای افزایش سرعت فرایندهای فروش یک سازمان است و یک راه‌حل عالی برای حل این چالش است.
بازنگری و دوباره‌کاری زیاد است
چرخه‌های بازبینی در کسبوکار شما زیاد است و هر فرد برای جبران مسئولیت خود، فرد دیگری را مقصر می‌داند. اگر این علائم برای شما آشنا به نظر می‌رسند باید سیلوهای کسبوکار خود را مورد بازبینی قرار دهید. یک کسبوکار چابک با بر ساخت تیم‌های چندکاره با مسئولیت اول تا آخر یک کار یا فرایند تمرکز دارد. همین باعث ایجاد یک نوع سازگاری میان نیروهای انسانی و در نتیجه انسجام بیشتر کل کسبوکار می‌شود.
همان کار در یک روز متفاوت
یکی از معانی این جمله نبود خلاقیت و ایده جدید است یا اینکه ایده‌های جدید در نطفه خفه می‌شوند و به فاز اجرا نمی‌رسند. اگر کسبوکار شما بر روی مدل‌های سنتی اجبار دارد باید آن را نشانه‌ای برای روی آوردن به چابکی کسبوکار تلقی کنید.
عصاره گرفتن پی در پی
افراد مدام در حال ترک سازمان شما هستند؛ چرا که فرسوده شده‌اند و یا ناامید هستند. چون کار سخت آنها در تشریفات اداری و زیاد شما گم شده یا نادیده گرفته می‌شود. این یک نشانه برای بهبود چابکی در کسبوکار شما است. چابکی کسبوکار به معنای استقبال از استعدادهای باکیفیت و تمایز فزاینده برای حفظ یهترین افراد در جهت پیشرفت است.
مشتریان در اولویت قرار ندارند
اولین ارزش در مانیفست چابک بر این است که ارزش بیشتر به مشتریان ارائه شود. تجربه مشتری قلب هر سازمان و کسبوکار است. اگر مشتریان در راس اهم موضوعات کاری شما قرار ندارند، یک نشانه دیگر است که به شما می‌گوید به چابکی نیاز دارید.
مزایای چابکی کسب و کار
چابکی کسب و کار به عنوان یک رویکرد مدیریتی به منظور افزایش انعطاف‌پذیری و توانایی سازگاری سازمان‌ها با محیط تجاری متغیر و پویا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این رویکرد، شرکت‌ها را قادر می‌سازد با تغییرات سریع در بازار، نیازها و تقاضاهای مشتریان و رقبا رقابت کنند. در ادامه، به برخی از مزایای چابکی کسب و کار اشاره می‌کنیم:
افزایش سرعت عمل
یکی از مزیت‌های اساسی چابکی کسب و کار، افزایش سرعت عمل است. با توجه به تغییرات سریع در بازار و فناوری، توانایی سریع واکنش به نیازها و تقاضاهای جدید، تغییرات در محصولات و خدمات و حتی در فرایندهای داخلی سازمان بسیار حائز اهمیت است.
افزایش انعطاف پذیری
یکی از مزایای چابکی کسب و کار، افزایش انعطاف‌پذیری سازمان است. سازمان‌های چابک، قادرند به سرعت تغییر کنند، منابع خود را بهبود ببخشند و به محیط کسب و کار واکنش نشان دهند. این انعطاف‌پذیری به سازمان کمک می‌کند تا در مواجهه با تغییرات، رقبای جدید و فرصت‌های جدید به بهترین شکل ممکن عمل کند.
بهبود همکاری و تعامل
چابکی کسب و کار باعث بهبود همکاری و تعامل درون سازمان می‌شود. با ایجاد ساختار‌های سازمانی مسطح‌تر و استفاده از تیم‌های چندوظیفهای، ارتباط بین اعضای سازمان بهبود یافته و فرصت‌های بیشتری برای تبادل اطلاعات و تجربیات وجود دارد.
کاهش هدررفت و هزینه‌ها
چابکی کسب و کار به صورت مستقیم به کاهش هدررفت‌ها و هزینه‌های سازمان کمک می‌کند. با بهبود فرایندها و حذف عوامل تلف شده، افزایش بهره‌وری و بهینه‌سازی استفاده از منابع، هزینه‌ها کاهش می‌یابد و سازمان به سودآوری بیشتر دست می‌یابد.
افزایش رضایت مشتری
سازمان‌های چابک، قادرند به سرعت نیازها و تقاضاهای مشتریان راز طریق توسعه و بهبود سریع محصولات و خدمات خود و واکنش سریع به بازخورد مشتریان، رضایت مشتری را افزایش دهند. این موضوع به طور مستقیم به تقویت روابط با مشتریان، افزایش وفاداری آنها و جلب مشتریان جدید کمک می‌کند.
ایجاد فرصت‌های جدید
چابکی کسب و کار به سازمان‌ها امکان میدهد تا به سرعت روی فرصت‌های جدید و پیشنهادهای بازار واکنش نشان دهند. با تغییر سریع در محصولات و خدمات، توسعه محصولات جدید و ورود به بازارهای جدید، سازمان‌ها قادر به بهره‌برداری از فرصت‌های رقابتی هستند و رشد و توسعه را تسریع می‌کنند.
مقابله با رقبا
با بازاریابی درونی، تصمیم‌گیری سریع و عملکرد مؤثر، سازمان‌های چابک قادر به رقابت با رقبای خود هستند. این رویکرد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا به سرعت به تغییرات بازار و عملکرد رقبا واکنش نشان دهند و در مقابل آنها قدم بردارند.
بهبود نوآوری و خلاقیت
چابکی کسب و کار محیطی را فراهم می‌کند که نوآوری و خلاقیت در سازمان را تشویق می‌کند. با فراهم کردن محیطی که اعضای سازمان ایده‌های خلاقانه خود را به اشتراک بگذارند و به آنها اجازه دهد خطا کنند و از آنها یاد بگیرند، سازمان‌ها قادر به توسعه و ارائه راهکارهای نوین هستند.
به طور کلی، چابکی کسب و کار توانایی سازمان‌ها را در مواجهه با تغییرات سریع در بازار و محیط تجاری افزایش میدهد و به آنها امکان میدهد تا منطبق بر شرایط فعلی عمل کنند و فرصت‌های رقابتی را به بهترین شکل ممکن بهره‌برداری کنند.
جمع بندی
به شما 5 نشانه گفتیم که تشخیص دهید آیا به چابکی کسبوکار نیاز دارید یا خیر. همان‌طور که گفته شد، یک کسبوکار چابک، توانایی سازگاری با تغییرات آنی و پیش‌بینی‌نشده داخلی و بیرونی سازمان را دارید. این روزها استفاده از تکنولوژی‌های جدید از جمله رایانش ابری و هوش مصنوعی در دنیای کسبوکار بسیار داغ است. چابکی کسبوکار نیز یکی از قابلیت‌هایی است که بهره‌مندی از رایانش ابری برای یک کسبوکار به ارمغان می‌آورد.
سپیدار سیستم با ارائه محصول سپیدار ابری بر پایه کلاود نیتیو یا ابر بومی و هوش مصنوعی، کسب‌وکارها را در اتخاذ رویکرد چابکی یاری میدهد. شما با سپیدار ابری به راحتی می‌توانید از مزایای یک کسبوکار چابک بهره ببرید.
به نظر شما چابکی کسبوکار چه مزایا و معایبی دارد؟ برایمان در بخش نظرات بنویسید.
سوالات متداول
تعریف چابکی کسب و کار به زبان ساده چیست؟
چابکی کسبوکار یک سبک مدیریتی است که با ویژگیهای جدید جهان از جمله نوسانات، عدم اطمینان، پیچیدگی و ابهام میتواند سازگار باشد و راهکار جدید ارائه دهد.
یک سازمان چابک چه ویژگی هایی دارد؟
یک سازمان چابک به سرعت و به صورت کاملا موثر، به فرصتها و تهدیدهای موجود در سطح داخلی سازمان و بیرونی جامعه (قوانین، فناوری، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و…) پاسخ میدهد.
چرا چابکی کسبوکار مهم است؟
سرعت تغییرات دنیای بیزینس بیشتر از هر زمان دیگری است و این به معنای پیدایش نیازهای در لحظه و نامطمئن است. کسب‌وکارهایی که چابکی را پذیرفته‌اند، بهتر و سریع‌تر با این تغییرات و نیازها سازگار خواهند شد و تمرکز بیشتری روی مشتری خواهند داشت.