زمانی که شرکت‌ها به دنبال رشد جهشی، جذب سرمایهگذاران و عبور از محدودیت‌های مالی هستند، افزایش سرمایه در مقام انتخابی کارآمد و تحول‌آفرین مطرح میشود که می‌تواند سکوی پرتابی برای آینده‌ای قدرتمندتر باشد. این فرآیند با ورود منابع جدید، توان عملیاتی شرکت را افزایش داده و زمینه اجرای طرح‌های بلندپروازانه را فراهم می‌سازد. همچنین افزایش سرمایه، اعتماد سهامداران و بازار را نسبت به آینده شرکت تقویت می‌کند.
در این مقاله، به بررسی دقیق مراحل افزایش سرمایه شرکت، فرایند افزایش سرمایه در انواع ساختارهای شرکتی (سهامی خاص و با مسئولیت محدود)، همچنین نکات حقوقی، زمان ثبت افزایش سرمایه در دفاتر، زمان بازگشایی سهم بعد از افزایش سرمایه و تأثیرات آن بر قیمت سهام و مالیات بر عایدی سرمایه می‌پردازیم.
منظور از افزایش سرمایه شرکت چیست؟
به فرایند بالا بردن مقدار سرمایه ثبتشده شرکت، از طریق انتشار سهام جدید یا تغییر در منابع مالی را افزایش سرمایه شرکت می‌گویند؛ این اقدام می‌تواند برای اصلاح ساختار سرمایه، اجرای طرح‌های توسعه، بازسازی ماشین‌آلات یا افزایش توان مالی عملی شود.
مراحل افزایش سرمایه شرکت (عمومی و در بورس)
مراحل افزایش سرمایه شرکت در بورس و سایر شرکت‌ها، شامل مجموعه‌ای از اقدامات حقوقی و مالی است که با هدف تأمین منابع جدید و اصلاح ساختار سرمایه انجام میشود.
پیشنهاد هیئت‌مدیره به مجمع
فرآیند افزایش سرمایه شرکت با تصمیم هیئت‌مدیره آغاز میشود که در یک گزارش توجیهی دلایل و نکات افزایش سرمایه را بیان و آن را در سامانه کدال منتشر می‌کند.
اظهار نظر حسابرس قانونی
سپس گزارش نکات افزایش سرمایه توسط حسابرس یا بازرس قانونی بررسی میشود و نظر وی در قالب اطلاعیه‌ای در کدال منتشر میشود.
محاسبه‌های مالیات را به سپیدار بسپارید
محاسبه مالیات بر ارزش افزوده
ارسال صورت‌حساب به سامانه مؤدیان
فایل خرید و فروش فصلی
دیسکت بیمه و مالیات
تحریر دفاتر قانونی
صدور مجوز از سازمان بورس
در صورت تأیید حسابرس، سازمان بورس مجوز افزایش سرمایه شرکت را صادر می‌کند. این مجوز معمولا تا ۶۰ روز اعتبار دارد.
دعوت به مجمع عمومی فوق‌العاده
شرکت پس از دریافت مجوزهای لازم، با انتشار آگهی رسمی در سامانه کدال، تمامی سهامداران را به مجمع عمومی فوق‌العاده دعوت می‌کند. در این جلسه، موضوع افزایش سرمایه شرکت مطرح شده و سهامداران فرصت دارند درباره آن رأی‌گیری و تصمیم‌گیری کنند.
تصویب در مجمع عمومی فوق‌العاده
اگر حداقل دوسوم رأی‌دهندگان موافق باشند، تصمیم افزایش سرمایه به تصویب می‌رسد و این تصمیم در کدال اعلام میشود.
انتشار گزارش مصوبات مجمع
در این مرحله، گزارش مفصلی از تصمیمات مجمع شامل جزئیات افزایش سرمایه، محل تأمین آن و زمان‌بندی اجرا در کدال منتشر میشود.
ثبت افزایش سرمایه
شرکت موظف است افزایش سرمایه را تا پایان سال مالی، در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت کند. پس از ثبت، تغییرات رسمی قابل اجراست.
بازگشایی نماد
اگر افزایش سرمایه کمتر از ۲۰۰ درصد باشد، نماد چند روز پس از مجمع بازگشایی میشود، در غیر این صورت بازگشایی بعد از ثبت قانونی انجام میشود.
مدارک مورد نیاز افزایش اعتبارات شرکت
تفاوت شرکت سهامی خاص و عام در ساختار مالکیت، نحوه تأمین سرمایه و میزان شفافیت مالی آن‌ها مشهود است. علاوه بر این، برای انجام قانونی و صحیح نکات افزایش سرمایه شرکت در هر دو نوع ساختار، ارائه مدارک و مستندات مشخص به اداره ثبت شرکت‌ها و مراجع ذی‌صلاح الزامی است
شرکت سهامی خاص
برای ثبت افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص، مدارکی مانند صورتجلسه مجمع فوق‌العاده، گزارش حسابرس، اساسنامه اصلاح‌شده، اظهارنامه و آگهی دعوت الزامی است.
شرکت با مسئولیت محدود
برای این نوع شرکت، ضروری است تصمیم افزایش سرمایه در مجمع عمومی فوق‌العاده تصویب، صورتجلسه تنظیم و سرمایه‌ها (نقدی یا غیرنقدی) تسلیم شده و مدارک مطابق استانداردهای اداره ثبت ارائه شوند.
مدت زمان ثبت افزایش سرمایه از محل سود انباشته
نرم‌افزار سامانه مودیان ابزاری مهم برای مدیریت الزامات مالیاتی و ثبت دقیق عملیات شرکت‌ها در بستر قانونی است. در کنار آن، یکی از متداول‌ترین شیوه‌های افزایش سرمایه شرکت، استفاده از سود انباشته یا اندوخته است؛ روشی که معمولا با سرعت بیشتری انجام میشود و بدون نیاز به ورود نقدینگی تازه، سرمایه ثبتشده شرکت را افزایش می‌دهد. در شرکت‌های بورسی نیز این نوع افزایش سرمایه یا افزایش ناشی از تجدید ارزیابی دارایی‌ها، اگر کمتر از ۲۰۰ درصد باشد، نیازی به ثبت فوری نداشته و فرآیند آن ساده‌تر خواهد بود.
مراحل افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص
فرآیند مراحل افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص سه بخش اصلی دارد: ابتدا هیئت‌مدیره پیشنهاد را ارائه کرده و پس از تأیید حسابرس، مجوز برگزاری مجمع فوق‌العاده صادر میشود. سپس در مجمع، موضوع افزایش سرمایه به رأی گذاشته و در صورت تصویب اجرا میشود. در پایان نیز مدارک تهیه و در اداره ثبت شرکت‌ها و روزنامه رسمی ثبت میشود تا اعتبار قانونی پیدا کند.
مراحل افزایش سرمایه شرکت با مسئولیت محدود
مراحل افزایش سرمایه شرکت با مسئولیت محدود سه گام اصلی دارد: ابتدا تصمیم‌گیری در مجمع عمومی فوق‌العاده با موافقت حداقل سه‌چهارم صاحبان سرمایه انجام میشود. سپس صورتجلسه تنظیم و سرمایه جدید (نقدی یا غیرنقدی با ارزیابی کارشناسی) تادیه شده و در پایان نیز تغییرات در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت میشود تا فرآیند افزایش سرمایه شرکت رسمیت پیدا کند.
مراحل افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا تجدید ارزیابی دارایی
در برخی روش‌ها، افزایش سرمایه شرکت از طریق منابع داخلی انجام میشود. به این صورت که سود انباشته یا اندوخته‌های شرکت به سهام جدید تبدیل میشود، بدون آن‌که نیازی به ورود نقدینگی تازه باشد. همچنین در روش دیگر، با تجدید ارزیابی دارایی‌ها مانند ساختمان، زمین یا ماشین‌آلات، ارزش دارایی‌ها در ترازنامه افزایش یافته و به دنبال آن، سرمایه ثبتشده شرکت نیز رشد می‌کند.
بهترین نوع افزایش سرمایه شرکت
تشخیص بهترین نوع افزایش سرمایه شرکت به شرایط مالی، اهداف توسعه‌ای و منابع در دسترس هر سازمان بستگی دارد. در شرایطی که نیاز به ورود سرمایه جدید وجود داشته باشد، روش‌هایی مانند آورده نقدی سهامداران یا صرف سهام، کارآمدترین گزینه‌ها محسوب می‌شوند. در مقابل، شرکت‌هایی که با محدودیت نقدینگی مواجه‌اند، معمولا از تجدید ارزیابی دارایی‌ها برای تقویت سرمایه ثبتشده استفاده می‌کنند.
فرمول افزایش سرمایه چیست؟
نرم‌افزار حسابداری یکی از ابزارهای ضروری برای مدیریت مالی دقیق و ثبت تغییرات سرمایه در شرکت‌ها است. برای محاسبه، معمولا درصد افزایش سرمایه شرکت نسبت به سرمایه قبلی محاسبه میشود تا میزان رشد واقعی سرمایه و تأثیر آن بر ساختار مالی مشخص شود.
درصد افزایش = (مقدار سرمایه اضافه‌شده ÷ سرمایه فعلی) × ۱۰۰
برای مثال، اگر سرمایه از ۱۰۰ میلیارد به ۱۵۰ میلیارد برسد، درصد افزایش سرمایه شرکت برابر با ۵۰٪ خواهد بود.
جمع‌بندی
محصول نرم‌افزار حسابداری شرکتی سپیدار ابزاری کاربردی برای مدیریت مالی و ثبت دقیق عملیات حسابداری شرکت‌ها است. از سوی دیگر، افزایش سرمایه شرکت یکی از مؤثرترین راهکارها برای تأمین منابع مالی، توسعه فعالیت‌ها و بازسازی ساختار مالی سازمان‌ها به شمار می‌آید. آشنایی کامل با مراحل افزایش سرمایه شرکت، مدارک مورد نیاز، چارچوب‌های قانونی، زمان ثبت افزایش سرمایه در دفاتر و همچنین زمان بازگشایی سهم بعد از افزایش سرمایه به حسابداران و مدیران کمک می‌کند این فرآیند را با دقت و بدون چالش‌های اضافی مدیریت کنند. زمانی که روش افزایش سرمایه متناسب با شرایط واقعی و نیازهای مالی شرکت انتخاب شود، مسیر رشد پایدار و اصلاح ساختار به‌درستی طی خواهد شد.
سوالات متداول
بخش سوالات متداول با هدف پاسخ‌گویی به پرسش‌های اصلی حسابداران و مدیران درباره فرآیند و نکات افزایش سرمایه شرکت تهیه شده است.
افزایش سرمایه چیست؟
افزایش سرمایه شرکت به معنای بالا بردن سرمایه ثبتشده از طریق روشهای مختلف مانند آورده نقدی، سود انباشته یا تجدید ارزیابی دارایی است.
بعد از ثبت افزایش سرمایه چه اتفاقی می‌افتد؟
پس از ثبت قانونی، تعداد سهام تغییر کرده، سرمایه رسمی افزایش پیدا می‌کند و نماد معاملاتی شرکت در بورس مطابق وضعیت جدید بازگشایی میشود.
بهترین نوع افزایش سرمایه کدام است؟
وابسته به وضعیت شرکت است. برای تأمین نقدینگی، آورده نقدی یا صرف سهام مناسب است، برای شرکت‌هایی بدون نقدینگی، تجدید ارزیابی روش بهتر است.
چگونه افزایش سرمایه بر قیمت سهام تاثیر میگذارد؟
افزایش سرمایه معمولا منجر به رقیق شدن قیمت سهم (بهویژه در روش سهام جایزه) یا افزایش اعتماد سرمایهگذاران در روشهای تأمین مالی واقعی میشود.