تغییرات قوانین در سال ۱۴۰۴، قانون‌های مربوط به بیمه بازنشستگی را هم دستخوش تغییراتی کرده است. بر اساس این قانون، سن بازنشستگی آقایان از ۶۰ به ۶۲ سال افزایش یافته است. همچنین، سابقه مورد نیاز به ۳۵ سال افزایش یافت. سن بازنشستگی خانم‌ها نیز ۵۵ سال در نظر گرفته می‌شود و حداقل سابقه، ۲۰ سال اعلام شده است. در هر حیطه شغلی که فعال هستید، باید جدیدترین قوانین مربوط به بازنشستگی را بدانید. در این مطلب، می‌خواهیم جزئیات قانون جدید بازنشستگی را بررسی کنیم و در کنار آن، به ارزیابی مباحثی مانند تفاوت بازنشستگی و بازخرید بپردازیم.
معرفی قانون جدید بازنشستگی
در همین ابتدا باید بگوییم که زمان اجرای قانون جدید بازنشستگی از اوایل سال ۱۴۰۴ آغاز شده و تا قبل از اسفند ۱۴۰۳، همه‌چیز طبق قوانین قبلی اداره می‌شد. اصلی‌ترین سیاست این طرح، بالا بردن سطح پایداری مالی صندوق‌های بازنشستگی بوده و تأثیر بسزایی بر تراز کردن فرآیند سالمندی در کشور دارد. این قانون به‌صورت خلاصه در جدول زیر به نمایش گذاشته شده است.
| جنسیت | سن بازنشستگی | حداکثر سابقه | حداقل سابقه الزامی |
| آقایان | ۶۲ | ۳۵ سال | ۱۰ سال |
| خانم‌ها | ۵۵ | ۳۰ سال | ۱۰ سال |
محاسبه حقوق و دستمزد پرسنل را به سپیدار بسپارید
ثبت اطلاعات و محاسبه حقوق کارکنان
تهیه دیسکت‌های قانونی بیمه و مالیات
تهیه و ارسال لیست مالیات حقوق
اتصال به سیستم ورود و خروج کارکنان
تهیه دیسکت پرداخت حقوق برای تمامی بانک‌ها
بازنشستگی تأمین اجتماعی با سوابق کمتر از ۲۰ سال
در قانون جدید سن بازنشستگی تأمین اجتماعی، حداقل سابقه مورد نیاز ۱۵ سال است که در گذشته، با ۱۰ سال سابقه اعمال می‌شد. بر اساس این قانون، آقایانی که ۶۲ سال و ۱۵ سال سابقه بیمه دارند، از شرایط بازنشستگی برخوردار هستند. در مقابل، بانوان با سن ۵۵ سال و ۱۵ سال سابقه بیمه، امکان بازنشسته شدن را خواهند داشت، اما می‌دانید بازنشستگی با ده سال سابقه بیمه چگونه انجام می‌شود؟
در حقیقت، کسانی که سابقه بیمه‌شان کمتر از ۱۵ سال است، برای بازنشسته شدن، باید مابه‌التفاوت حق بیمه تا ۱۵ سال را بپردازند. نکته مهم این است که در قانون جدید بازنشستگی، افرادی که سابقه پرداخت حق بیمه آن‌ها در بازه‌ای بین ۱۵ تا ۱۹ سال قرار دارد، اما سن آن‌ها سن مجاز بازنشستگی است، می‌توانند درخواست خود را اعلام کنند.
حال باید در مورد مستمری بازنشستگان با سابقه کمتر از ۲۰ سال بپردازیم. وقتی زمان خدمت کامل ۳۰ سال است، اگر فردی ۱۵ سال فعالیت کند، مجاز به دریافت نیمی از یک مستمری کامل خواهد بود. باید بدانید که برای حساب کردن پایه مستمری این افراد، حداقل دستمزد در نظر گرفته نخواهد شد، بلکه میانگین دستمزدی در نظر گرفته می‌شود که در دو سال آخر حق بیمه پرداخت شده است.
اما قانون جدید بازنشستگی 25 سال تأمین اجتماعی چه شرایطی دارد؟ افرادی که سابقه بیمه آن‌ها بیشتر از ۲۰ سال است، نرخ مستمری بازنشستگی آن‌ها پایین‌تر از حداقل دستمزد نخواهد بود. این موضوع بر اساس ماده ۱۱۱ قانون تأمین اجتماعی مطرح شده است.
همه‌چیز در مورد قانون جدید بازنشستگی زنان
خیلی از خانم‌ها هنوز در مورد قوانین و شرایط جدید بازنشستگی برای خانم‌ها، اطلاعات دقیقی ندارند. اگر شما هم به‌عنوان یک زن شاغل، در این باره سؤالاتی برا‌ی‌تان مطرح است، باید بدانید که در مورد قوانین مربوط به بانوان، بعضی از موارد تغییر نکرده‌اند و بعضی دیگر، با شرایط جدیدی تصویب شده‌اند.
مثلاً، هنوز هم خانم‌ها می‌توانند با سن ۵۵ و سابقه ۲۰ سال بازنشسته شوند. همچنین، طبق روال سابق، خانم‌هایی با ۳۰ سال سابقه بیمه، می‌توانند در ۴۵ سالگی درخواست بازنشستگی کنند. یکی دیگر از قوانینی که ثابت مانده، امکان بازنشستگی بانوانی با ۳۵ سال سابقه بیمه، بدون شرط سنی است.
حال باید در مورد مواردی صحبت کنیم که تغییر کرده‌اند و به‌عنوان قانون جدید بازنشستگی شناخته می‌شوند. اصلی‌ترین تغییر در مبحث بازنشستگی زنان، حداقل سابقه‌ای است که به آن نیاز دارند. در گذشته، حداقل سابقه برای زنان ۱۰ سال بوده است، اما در حال حاضر این عدد ۱۵ سال در نظر گرفته می‌شود.
نکته مهم این است که بانوانی که سه فرزند دارند و در عین حال، سرپرست خانواده هم محسوب می‌شوند، در صورت زندگی در روستا می‌توانند با یک سابقه ۲۰ ساله، در سن ۴۰ سالگی بازنشسته شوند. اگر این دسته از بانوان، شغلی نداشته باشند، برای تحت پوشش قرار گرفتن نیازی به پرداخت بیمه نخواهند داشت.
جدیدترین شرایط بازنشستگی برای شغل‌های سخت و زیان‌آور
حال که یک اطلاعات کلی در مورد قانون جدید بازنشستگی مردان و زنان دارید، باید در مورد مشاغل سخت و زیان‌آور هم صحبت کنیم. سازمان تأمین اجتماعی برای رعایت حال افراد شاغل در این زمینه، اعلام کرده است که اگر ۲۰ سال پشت سر هم در چنین شغلی کار کنند (همراه با پرداخت حق بیمه)، شرایط بازنشستگی را دارند.
حال اگر فرد به‌صورت متوالی در این شغل‌ها کار نکرده باشد، در صورت داشتن سابقه ۲۵ ساله، می‌تواند بازنشسته شود. نکته مهم این است که یک سال کاری در شغل‌های زیان‌آور، برابر با ۱.۵ سال کار عادی محسوب می‌شود.
قوانین جدید برای جانبازان چگونه اعمال می‌شود؟
مطمئناً می‌دانید که قانون جدید بازنشستگی، جانبازان را هم تحت پوشش خود قرار داده است. این افراد با سابقه‌ای حداقل ۲۰ ساله، حق بازنشستگی دارند. البته، هر چقدر درصد جانبازی آن‌ها بیشتر باشد، میزان سنوات ارفاقی آن‌ها هم بالاتر می‌رود.
فراموش نکنید که بازنشستگی این افراد محدودیت سنی ندارد و مستمری به‌طور مستقیم با توجه به سابقه و سنوات ارفاقی تعیین خواهد شد. اگر مایل هستید این سنوات بر اساس جانبازی را بدانید، می‌توانید جدول زیر را مطالعه کنید.
| درصد جانبازی | سنوات ارفاقی |
| ۲۰ تا ۴۰ درصد | ۳ تا ۶ سال |
| ۴۰ درصد و بالاتر | ۶ تا ۱۰ سال |
آیا قانون جدید بازنشستگی، استثنا هم دارد؟
با وجود این‌که قوانین جدید به‌طور کامل اجرایی شده‌اند، باز هم گروهی از افراد از آن مستثنی هستند. یکی از این گروه‌ها، افراد شاغل در مشاغل سخت و زیان‌آور هستند. همچنین، افرادی که تا سوم مرداد ۱۴۰۳، ۲۸ سال سابقه یا بیشتر داشته‌اند، مشمول طرح جدید نخواهند شد. اشخاصی که ۳۵ سال سابقه کاری دارند نیز برای بازنشستگی، از محدودیت سنی مبرا خواهند بود. سایر گروه‌هایی که از این قانون معاف شده‌اند، عبارتند از:
- جانبازان
- معلولان
- ایثارگران
- آزادگان
- همسران و فرزندان شهدا
آیا شرایط بازنشستگی زودتر از موعد وجود دارد؟
سال ۱۴۰۴ نیز مانند سال‌های گذشته، افراد می‌توانند خود را زودتر از موعد بازنشسته کنند، اما در این حالت نمی‌توانید انتظار داشته باشید که یک مستمری کامل دریافت کنید. در واقع، مستمری و سابقه بیمه با هم رابطه مستقیمی دارند.
مثلاً، اگر ۱۵ سال سابقه بیمه دارید، باید انتظار نصف یک حقوق کامل را داشته باشید. قانون جدید بازنشستگی برای بازنشستگی زودهنگام، شرایط متفاوتی را برای سوابق و سنین مختلف در نظر گرفته است، اما به‌طور کلی، کاندیداهای این نوع بازنشستگی عبارتند از:
- افرادی با سابقه بیمه ۳۵ ساله
- آقایان ۵۰ ساله و بانوان ۴۵ ساله با سابقه ۳۰ ساله
- آقایان ۶۲ ساله و بانوان ۵۵ ساله با حداقل سابقه ۱۵ ساله
برای افرادی که سابقه ۲۰ تا ۳۰ ساله دارند، سازمان تأمین اجتماعی مستمری آن‌ها را به نرخ حداقل دستمزد می‌رساند، اما چنین چیزی در سوابق کمتر از ۲۰ سال وجود ندارد.
چگونه سابقه خود را برای بازنشستگی زودهنگام افزایش دهیم؟
بعضی از افراد تمایل دارند زودتر از موعد مقرر بازنشسته شوند، اما سوابق پایین آن‌ها، این اجازه را نمی‌دهد. قانون جدید بازنشستگی شرایطی را طرح کرده که متقاضیان این شرایط بتوانند به‌صورت کاملاً قانونی، زودتر از موعد بازنشسته شوند و به مرحله دریافت مستمری برسند. اگر شما هم تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید، یکی از راه‌های زیر را بررسی کنید.
تکمیل سابقه با پرداخت بیمه اختیاری
اولین راه، استفاده از بیمه اختیاری تأمین اجتماعی است. شما می‌توانید در ازای سال‌هایی که بیمه نبوده‌اید، از نوع اختیاری یا خویش‌فرما استفاده کنید. در این روش پرداخت‌کننده حق بیمه خودتان هستید و هدف‌تان از این کار، تکمیل سابقه بیمه است. البته، فراموش نکنید که این مورد، شرایط خاص خود را دارد. متقاضیان زیر ۵۵ سال، با حداقل ۳۰ روز سابقه بیمه می‌توانند در این طرح شرکت کنند.
اما داوطلبان بالای ۵۵ سال، هم شرط ۳۰ روزه دارند و هم باید در ازای اختلاف سن خود با ۵۵ سال، بیمه داشته باشند. مثلاً، این عدد برای یک فرد ۶۲ ساله، ۷ سال در نظر گرفته می‌شود. البته، افرادی که ۱۰ سال سابقه بیمه داشته باشند، از نظر شرایط سنی هیچ محدودیتی ندارند. مستمری نهایی نیز به سابقه و حق بیمه‌ای که پرداخت کرده‌اید، وابسته است.
خرید سابقه بیمه از گذشته
در قانون جدید بازنشستگی، هنوز هم ردپایی از خرید سوابق بیمه سال‌های گذشته دیده می‌شود. گاهی اوقات، متقاضیان می‌توانند سوابق بدون پرداخت حق بیمه خود را خریداری کنند. یکی از بهترین گروه‌ها برای استفاده از این طرح، افرادی هستند که با وجود رسیدن به سن بازنشستگی، سابقه‌شان کمتر از ۱۵ سال است. این افراد به سادگی با خرید سابقه، به مرحله بازنشستگی می‌رسند.
اضافه کردن سابقه سربازی
اضافه کردن سابقه بیمه سربازی، یک فرصت ویژه برای آقایانی است که قبل از اعزام به خدمت، حداقل دو سال سابقه بیمه داشته‌اند. برای استفاده از این طرح، باید هزینه مشخصی را بپردازید. البته، افرادی که خدمت سربازی آن‌ها پیش از تاریخ ۱۳۸۵.۰۵.۰۷ بوده است، بدون نیاز به پرداخت هزینه، از این سابقه دو ساله بهره‌مند خواهند شد.
تکمیل سوابق قبلی
قانون جدید بازنشستگی نیز مانند قانون‌های قبلی، فرصت خاصی را برای تکمیل کردن سوابق ناقص قبلی ارائه می‌دهد. شرایطی را تصور کنید که کارفرمای قبلی‌تان، برای شما بیمه در نظر نگرفته است. در این حالت، می‌توانید نزد سازمان تأمین اجتماعی شکایت کنید و برای اضافه کردن این نوع بیمه کارفرما بکوشید.
بررسی میزان سختی شغل
در بخش‌های قبلی توضیح دادیم که قانون‌گذاران بیمه برای مشاغل سخت و زیان‌آور، شرایط ویژه‌ای را در نظر گرفته‌اند. در هر صنفی که کار می‌کنید، باید مطمئن شوید که نام شغل شما دقیقاً همان نامی است که توسط اداره کار در بین شغل‌های سخت تعریف شده است. با این کار، زودتر از شغل‌های دیگر بازنشسته می‌شود و حتی به مزایای بهتری هم دست پیدا خواهید کرد. خوشبختانه، با یک تحقیق ساده می‌توانید لیست شغل‌های سخت و زیان‌آور را پیدا کنید.
قوانین جدید برای رانندگان چه طرح‌هایی دارد؟
با توجه به این‌که قانون جدید بازنشستگی برای تمام اصناف، طرح‌هایی را ارائه می‌دهد، در این بخش می‌خواهیم به سراغ صنف رانندگان برویم. باید بدانید که تغییرها در بیمه مخصوص این صنف، محسوس نبوده‌اند و این افراد با سابقه ۲۰ تا ۳۰ سال، می‌توانند در سن ۵۵ تا ۶۲ سال بازنشسته شوند. شرایط بازنشستگی اشخاص فعال در این شغل نیز مانند شغل‌های دیگر به سابقه و سن فرد وابسته است. در ادامه، می‌خواهیم چگونگی بازنشستگی رانندگان را در شرایط مختلف بررسی کنیم.
- رانندگانی که سابقه پرداخت حق بیمه آن‌ها ۳۰ سال است، بدون شرط سنی می‌توانند با مستمری کامل بازنشسته شوند.
- رانندگان مردی که سابقه ۲۰ ساله دارند، در سن ۶۰ سالگی امکان بازنشستگی خواهند داشت و خانم‌ها نیز با همین میزان سابقه، با ۵۵ سال سن بازنشست می‌شوند.
- رانندگان پایه یک که شغل آن‌ها در بین مشاغل زیان‌آور وجود دارد، برای بازنشستگی، شرط سنی نخواهند داشت.
- رانندگانی که روی ماشین‌های سنگین بین شهری فعالیت می‌کنند، با ۵۵ سال سن و سابقه ۲۵ ساله می‌توانند بازنشسته شوند.
- درصورتی‌که سابقه بیمه رانندگان آقا و خانم کمتر از ۲۰ سال باشد، سن بازنشستگی آن‌ها به ترتیب ۶۲ و ۵۵ سال خواهد بود.
شرایط قانون جدید بازنشستگی برای افراد معلول
با توجه به این‌که درصدی از مشاغل کشور توسط افراد دارای معلولیت اداره می‌شوند، بررسی طرح‌های جدید ارائه‌شده برای این افراد الزامی است. این افراد با یک سابقه ۲۰ ساله، همراه با سنوات ارفاقی بازنشسته خواهند شد.
البته، این سنوات ارفاقی به درصد معلولیت آن‌ها نیز بستگی دارد. با توجه به درصد معلولیت این افراد، چند سال سنوات ارفاقی اضافه می‌شود که به نوع معلولیت (شغلی یا غیرشغلی) وابسته است. جدول زیر، شرط سنی برای افراد شاغل دارای معلولیت را نشان می‌دهد.
| جنسیت | شرط سنی |
| آقایان | ۵۰ سال |
| خانم‌ها | ۴۵ سال |
سخن پایانی
همان‌قدر که درآمد یک کار اهمیت دارد، بیمه آن نیز مهم است. شما با پرداخت حق بیمه خود در حال جمع‌آوری سرمایه ارزشمندی هستید که در زمان بازنشستگی به شما اعطا می‌شود. در بعضی از سال‌ها، قانون جدید بازنشستگی، طرح‌های خاصی را تدوین می‌کند که شرایط را تا حد زیادی تغییر می‌دهد. با اطلاع از این قوانین، می‌توانید جزئیات سوابق خود را به دست آورید و برای بهبود آن‌ها برنامه‌ریزی کنید. همان‌طور که در این مطلب بررسی کردیم، یکی از مهم‌ترین تغییرات ایجادشده در این اواخر، همین افزایش سن بازنشستگی بوده است که ممکن است برای برخی افراد ناخوشایند باشد.
شما برای محاسبه موضوعات مرتبط با بیمه کارکنان حتما نیاز به نرم افزار حسابداری دارید. برای آشنا شدن با این نرم افزار و بررسی امکانات آن می‌توانید با شماره 81022222 تماس بگیرید تا در این زمینه مشاوره لازم به شما داده شود. کارشناسان ما در اسرع وقت به شما پاسخ خواهند داد.