قبل از هر گونه سرمایه گذاری باید حتماً بدانید تعریف سرمایه چیست و با تمام اصطلاحات موجود در این حوزه آشنا شوید. سرمایه در واقع یک مفهوم گسترده است که میتواند به هر چیزی که به صاحب یک کسب و کار منفعت و ارزش می‌رساند، اطلاق شود. سرمایه فقط شامل مالکیت مادی نیست و میتواند مالکیت معنوی مانند حق ثبت اختراع چیزی را نیز دربر گیرد. در این راهنما به طور کامل تری نشان می‌دهیم که تعریف سرمایه چیست و این اصطلاح چه مفاهیم و انواعی دارد.
سرمایه چیست؟
سرمایه به کلیه داراییهای نقدی و غیر نقدی کسب و کارها گفته میشود که دارای ارزش مالی و پولی هستند. بر این اساس موارد زیادی از جمله پول نقد، املاک و سهام، کارخانه، ماشین آلات و تمام چیزهایی که به نحوی دارای ارزش هستند، به عنوان سرمایه محسوب میشوند.
شاید برخی از افراد سرمایه را با مفهوم پول تعبیر کنند، اما به طور کلی این اصطلاح با پولی مرتبط است که میتواند برای مقاصد تولیدی یا سرمایه گذاری‌هایی که ارزش ایجاد می‌کنند به کار گرفته شود. با این تعاریف سرمایه را میتوان جزئی حیاتی از یک کسب و کار و رشد مالی آن در آینده دانست.
تفاوت دارایی و سرمایه
در اینجا گفتیم که تعریف سرمایه چیست، اما همچنان بسیاری از افراد بین دارایی یا اموال و سرمایه تمایزی قائل نیستند. این دو مفهوم اگرچه با هم پیوندی قوی دارند، اما از لحاظ بار معنایی شامل تفاوت‌هایی میشوند. برای مثال سرمایه را میتوان نوعی مالکیت خصوصی دانست که میتواند ارزشی را خلق کند. اما دارایی به تمامی چیزهایی گفته میشود که تحت تملک شخص یا کسب و کار هستند و بر خلاف سرمایه در خدمت تولید یا ایجاد ارزش و سرمایه گذاری نیستند.
پس این دو مفهوم معنایی تقریباً مشابه دارند و تنها تفاوت آن‌ها در ارزشی است که می‌توانند یا نمی‌توانند ایجاد کنند. برای مثال داشتن مبلغی پول مثل 500 میلیون تومان میتواند به عنوان دارایی یک کسب و کار محسوب شود. تا زمانی که این پول راکد بماند، در لیست دارایی‌ها باقی خواهد ماند. اما زمانی که از آن در جهت سرمایه گذاری و افزودن ارزش استفاده شود، به آن سرمایه می‌گویند.
تفاوت بدهی و سرمایه
در تعریف سرمایه چیست به این موضوع اشاره کردیم که تمامی اموال نقدی و غیر نقدی یا مالی و معنوی که خاصیت ارزش آفرینی داشته باشند سرمایه یک کسب و کار یا شخص محسوب میشوند. این در حالی است که بدهی به معنای از دست دادن پول یا دارایی است.
حسابداری را به سپیدار بسپارید
کدینگ حسابداری استاندارد
ثبت ساده دفاتر قانونی
خودکارسازی عملیات پایان سال
گزارش‌های تحلیلی و قانونی
افزایش نظم مالی
بدهی‌ها می‌توانند به اشکال مختلفی باشند. برای مثال بدهکار بودن مبالغی معین که یک کسب و کار باید به صورت یکجا یا قسطی آن‌ها را بازپرداخت کند از جمله انواع بدهی محسوب میشود.
گاهی بدهی میتواند ضمانت چیزی باشد. در کل در مبحث حسابداری بدهی به حق مالی یا ادعای این حق از طرف طلبکار گفته میشود که در دو دسته بدهی‌های جاری یا کوتاه مدت و بدهی‌های غیر جاری یا بلند مدت جای می‌گیرد.
سرمایه ثبت شده یا حساب سرمایه
این نوع سرمایه به سرمایه مجاز شرکت اشاره دارد که با نام سرمایه اسمی هم شناخته میشود. سرمایه ثبت شده در واقع به بیشترین میزان سرمایه ای اشاره دارد که یک شرکت میتواند آن را برای سهامداران خود صادر کند.
انواع سرمایه:
تا اینجا نشان دادیم که تعریف سرمایه چیست. اما برای تکمیل دانسته‌هایتان شاید بد نباشد که با انواع سرمایه نیز آشنا باشید. کسب و کارهای مختلف هنگام بودجه بندی با سه نوع سرمایه درگیر هستند که شامل سرمایه در گردش، سرمایه سهام و سرمایه بدهی میشوند. اما ما با دیگر انواع سرمایه هم مواجه هستیم. در ادامه تمامی این موارد را بررسی می‌کنیم.
سرمایه‌ی بدهی
کسب و کارهای مختلف می‌توانند با کسب بدهی سرمایه ای، از آن برای رشد تجارت خود استفاده کنند. این سرمایه میتواند از منابع خصوصی یا دولتی به دست آید. اوراق قرضه از جمله مثال‌های واضح از این نوع سرمایه محسوب میشود که با انتشار و عرضه میتواند سرمایه مشخصی را وارد کسب و کار کند و منجر به رشد و توسعه آن شود.
سرمایه‌ی صاحبان سهام
این نوع سرمایه از طریق ارائه سهام شرکت به اشکال مختلف مانند انتشار آن در بورس به دست می‌آید. سرمایه صاحبان سهام به دو شکل خصوصی و عمومی است. در نوع خصوصی سرمایه میتواند بین گروهی از سهام داران اصلی خود شرکت انجام شود و در ازای ارائه سرمایه، سهم یکی از اعضا از کل ارزش شرکت بیشتر شود. در مقابل نوع عمومی همان عرضه سهام شرکت در بورس است که میتواند با توجه به حجم سهام در اختیار گروهی از مردم (خارج از حیطه شرکت) قرار گیرد.
سرمایه‌ی در گردش
این نوع سرمایه شامل کلیه داراییهای نقدی شرکت است که به طور مستمر برای راه اندازی فعالیت شرکت به کار گرفته میشود. سرمایه در گردش میتواند شامل دارایی‌ها و حتی بدهی‌های جاری هم باشد. سرمایه در گردش یک کسب و کار میزان نقدینگی کوتاه مدت آن تجارت را اندازه گیری می‌کند.
سرمایه‌ی تجاری
این مفهوم به مقدار پولی اشاره دارد که افراد یا یک سازمان برای تهیه اوراق بهادار مختلف از آن استفاده می‌کند. اصطلاح سرمایه تجاری بیش از هر جایی توسط مؤسسات مالی و کارگزاری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. شرکت‌ها از طریق ترازنامه ای که توسط حسابداران تنظیم میشود، به بررسی و ارزیابی سرمایه تجاری خود می‌پردازند.
سرمایه استقراضی
نوع دیگری از سرمایه، شکل استقراضی آن است که مفهومی شبیه به سرمایه بدهی دارد. این نوع سرمایه در واقع به قرض گرفتن پول از شخص، شرکت، مؤسسه مالی یا بانک اشاره دارد که اگرچه در خدمت شرکت است و برای رشد آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در اصل متعلق به جایی است که تهیه سرمایه از آن مکان صورت گرفته است.
زمانی که یک شرکت تولیدی برای خرید تجهیزات خود نیاز به پول دارد، اما سرمایه کافی برای انجام این کار ندارد، ممکن است از طریق گرفتن وام از بانک این کار را انجام دهد. گاهی اوقات به سرمایه استقراضی، سرمایه وام هم گفته میشود.
نحوه‌ی استفاده از سرمایه
سرمایه شرکت‌ها معمولاً در گردش است و برای پرداخت هزینه تولید مداوم کالاها و خدمات برای ایجاد سود به کار گرفته میشود. به عبارتی کسب و کارهای مختلف از بودجه خود برای سرمایه گذاری در موارد گوناگونی استفاده می‌کنند که در نهایت به ایجاد ارزش منتهی میشود.
این سرمایه گذاری میتواند راه اندازی یک خط تولید جدید، ایجاد خدمات تازه، راه اندازی شعبه ای دیگر از کسب و کار، افزایش میزان تولید یک محصول خاص، تصاحب یک شرکت دیگر، ورود به بازار جدید، سرمایه گذاری در بورس، طلا، املاک و مستغلات و موارد مختلفی از این دست باشد.
ساختار سرمایه‌ی کسب و کارها
ساختار سرمایه یک شرکت از مجموع دو شاخص دارایی یا منابع مالی و بدهی تشکیل میشود. این ترکیب را میتوان به عنوان عامل مهمی در ارزش گذاری آن کسب و کار محسوب کرد، زیرا هر چه یک شرکت بدهی کمتر و در مقابل منابع مالی بیشتری داشته باشد، از ارزش مادی بالاتری هم برخوردار است. ساختار سرمایه از آن جهت اهمیت دارد که میتواند بر هزینه سرمایه اثر بگذارد.
به طور کلی ساختار سرمایه به عوامل مختلفی از جمله هدف از ارزش گذاری و برنامه‌های مدیریتی بستگی دارد.
جمع بندی
در این مطلب گفتیم که تعریف سرمایه چیست، بر این اساس سرمایه یک عنصر اساسی از ترازنامه است که به رهبران شرکت‌ها و تحلیلگران مالی بینشی از مدیریت یک شرکت خواهد داد. ما در نظام مالی و حسابداری با اصطلاحات زیادی مواجه هستیم که ممکن است افراد هنگام استفاده از آن‌ها دچار اشتباهاتی شوند. برای مثال دارایی و سرمایه اگرچه یک مفهوم تقریباً مشترک هستند، اما در ارزشی که ایجاد می‌کنند با هم تفاوت دارند. پس اگر شما هم قصد دارید در جایی سرمایه گذاری کنید باید با مفاهیم مختلف این حوزه به خوبی آشنا باشید. اما فراموش نکنید که کمک گرفتن از یک حسابدار خبره میتواند در نرخ بازگشت سرمایه شما تأثیر فوق العاده ای داشته باشد.