ارزیابی عملکرد فروشگاه هنگامی صورت می‌گیرد که تطابق عملکرد افراد با اهداف از قبل تعریف شده را تعیین کنیم. از طریق کنترل و نظارت مدیران نسبت به میزان تحقق اهداف و انجام عملیات صحیح فروش آگاهی یافته و قدرت پیگیری، سنجش و اصلاح عملیات فروش را پیدا می‌کند.
ارزیابی و نظارت یکی از موثرترین ابزار کار مدیران در رده‌های مختلف یک سازمان یا فروشگاه است. هر سازمان یا فروشگاه بدون وجود یک سیستم کارآمد کنترل و نظارت( مثل بهره‌گیری از نرم افزار فروشگاهی به منظور محاسبه دقیق فروش و سود) در تحقق اهداف خود موفق نبوده و نمی‌تواند از افراد، تجهیزات و امکانات خود به خوبی استفداه نماید. جهت انجام یک کنترل مناسب و دقیق باید مراحل ذیل مورد توجه قرار گیرد.
- تعیین اهداف سالیانه و فصلی: بدین منظور می‌بایست اهداف سال فروشگاه توسط مدیر مشخص شود. مدیر باید مشخصا تصمیم بگیرید چه مقدار می‌خواهد بفروشد و از چه کانال‌هایی باید تبلیغات کنند. در این مرحله بودجهبندی صورت می‌گیرد.
- ارزیابی عملکرد فروشگاه و اندازه‌گیری عملکرد کارکنان و نتایج به دست آمده: پس از اینکه برنامه‌ریزی انجام شد و کار آغاز گشت، می‌بایست عملکرد در بازه‌های کوتاه مدت سنجیده شود. به طور مثال به کمک حسابدار فروشگاه سود ۶ ماهه فروشگاه بررسی شود.
- مقایسه نتایج به دست آمده با اهداف:همواره اختلاف میان آنچه برنامه‌ریزی شده و آنچه انجام شده وجود دارد. مدیران آگاه این اختلاف را بررسی می‌کنند و علل تفاوت با برنامه‌ریزی و انجام شده را ریشه‌یابی و ارزیابی می‌کنند.
- برنامه‌ریزی اقدامات اصلاحی:با علم بر اختلاف بودجهبندی و عملکرد، نیاز است تا اقدامات اصلاحی صورت گیرد. به طور مثال اگر به جای صد میلیون تومان، هفتاد میلیون تومان فروش داشتیم علت چه بوده و چه راهی برای اصلاح این عقب ماندگی از بودجه وجود دارد.
برای تعیین آنکه آیا عملکرد فردی در حد استانداردهای قابل قبول است ما ابتدا نیاز به مشاهده این مساله داریم که آنها چه می‌کنند یا چه کرده‌اند. تنها در آن صورت است که می‌توانیم راجع به عملکرد آنها قضاوت کنیم.
در رابطه با قصد و نیت مدیر برای نظارت عملکرد هر فرد این مساله مهم است که به خاطر بسپاریم، نظارت ممکن است با “جاسوسی کردن” مقایسه گردد.
در خصوص کنترل نیز ما عملکرد را محک می‌زنیم تا دریابیم کارکنان چه چیزی را درست و چه چیز را مغایر با اهداف از پیش تعیین شده انجام داده‌اند.
آگاهی از این که آنها چه چیزی را درست انجام می‌دهند موقعیت‌های زیادی را برای ما فراهم می‌کند. ابتدا آنکه ما با میزان استعداد و تجربه مفید افراد آشنا می‌شویم. به علاوه با آگاهی از این مساله می‌توانیم از آن در برنامه‌ریزی و سازماندهی وظایف دیگر افراد استفاده نماییم. در ضمن این امر موقعیتی برای ابراز تقدیر و تشویق درست هم فراهم می‌کند.
باید توجه داشت که هر فردی در فروشگاه همچون حلقه‌ای از یک زنجیره طولانی است و دانستن این مساله که در کجا عملکرد افراد در حد استاندارد نیست این موقعیت را در اختیار ما قرار می‌دهد که به سرعت اقدامات اصلاحی را به جریان بیندازیم تا باقی حلقه‌های زنجیر از تاثیرات منفی در امان بمانند. در هر حال هنگامی که با عملکرد زیر استاندارادهای موجود رو به رو می‌شویم باید واکنشی از خود نشان دهیم.
در واقعیت اغلب افراد به طور مستمر عملکرد خود را زیر نظر دارند. ولی وقتی آنها با اهداف و استانداردهای فروشگاه آشنا باشند و آنها را درک کنند، به طور کلی می‌دانند آیا کار درستی را انجام می‌دهند و یا نه، و در صورتی که نتوانند به این اهداف دست یابند در صدد دریافت کمک بر می‌آیند. به عنوان یک مدیر وظیفه ما آن است که از انجام این روند اطمینان حاصل نماییم و مواردی را شناسایی کنیم که فرد بنا به هر دلیلی توانایی تشخیص و یا تمایلی برای درخواست کمک جهت تصحیح عملکرد کمتر از استاندارد خود ندارد.
نظارت بعد وسیعی از فعالیت‌های بازبینی کننده و اصلاحی را در بر می‌گیرد که در یک سوی طیف ارزیابی عمکرد فروشگاه را شامل می‌شود که اغلب فرایندی رسمی با مراحل کاملا تعریف شده است و در سر دیگر طیف فرایندی سریع و غیر رسمی که یک یا دو دقیقه بیشتر طول نخواهد داشت قرار دارد. مساله مهم این است که نظارت و کنترل مدیریت در بازه‌های زمانی روزانه، هفتگی، ماهیانه و سالانه مفید و ضروری است.
همچنین می‌توانید مشاهده کنید: فروشگاه‌داری و اصول اولیه آن