مانده مرخصی چیست و چند روز محاسبه می‌شود؟ {آپدیت 1404)

منظور از مانده مرخصی تعداد روزهای مرخصی استحقاقی است که کارمند یا کارگر استفاده نکرده و بخشی از آن به سال بعد انتقال داده می‌شود و بخشی در هنگام تسویه (معادل ریالی) به کارمند پرداخت می‌شود.

طبق ماده 66 قانون کار حداکثر 9 روز از مانده مرخصی به سال بعد قابل انتقال است. اینکه کدام نوع مرخصی‌ها قابل انتقال به سال بعد است و قانون کار مانده مرخصی به چه صورت است موضوع این مقاله است. با ما در سپیدار سیستم همراه باشید.

چند روز از مانده مرخصی به سال بعد منتقل می‌شود؟

بر اساس ماده 66 قانون کار، کارگر نمی‌تواند بیش از ۹ روز از مرخصی سالانه خود را ذخیره کند. در مواردی که فرد از انواع مرخصی‌های خود استفاده می‌کند مانند استفاده از مرخصی فوت بستگان یا مرخصی استعلاجی و… جزء مرخصی استحقاقی نیست و ایشان می‌تواند ۹ روز از مرخصی را منتقل کند. 

در پایان قرارداد سالانه و هنگام محاسبه مانده مرخصی این امکان برای کارمندان فراهم است که بخشی از مرخصی‌های استحقاقی استفاده نشده خود را به سال بعد منتقل کرده و یا معادل ریالی آن را به همراه محاسبات طبق جدول عیدی کارگران دریافت کنند.

مانده مرخصی کارمندان و کارگران یکی است؟

مانده مرخصی کارگران و کارمندان متفاوت است. به این ترتیب که بر اساس قانون، هر کارگر سالانه از 26 روز به همراه 4 جمعه و هر کارمند از 30 روز مرخصی استحقاقی، بهره‌مند است.

طبق ماده ۶۴ قانون کار، مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب چهار روز جمعه، جمعا یک ماه (۳۰ روز) است. 

سایر روزهای تعطیل جز ایام مرخصی محسوب نخواهد شد. برای کار کمتر از یک سال، مرخصی مزبور به نسبت مدت کار انجام یافته محاسبه می‌شود.

مانده مرخصی، در خصوص کارمندان دولت نیز مصداق دارد و ماده 73 آیین نامه مرخصی‌ها به آن اشاره می‌کند.

در واقع این ماده بیان می‌کند که «بازخرید مرخصی استحقاقی ذخیره شده با درخواست کارمند در طول هر دوره 10 ساله خدمتی، فقط برای یک بار در هر دوره و در صورت وجود اعتبار و پس از تصویب در هیات رئیسه موسسه، بلامانع است.

موسسه موظف است، مرخصی بازخرید شده را از مجموعه ذخیره مرخصی استحقاقی کارمندان، کسر نماید.»

انواع مرخصی چیست و در قانون کار چگونه محاسبه می‌شود؟

درخواست مرخصی از کارفرما در برخی شرکت‌ها دغدغه به شمار می‌رود؛ زیرا گاهی اوقات پیش آمده که کارمند نیاز به مرخصی دارد ولی کارفرما مخالفت می‌کند. در صورت عدم استفاده کارگران از مرخصی در آخر سال با سنوات می‌توانند پول مرخصی استفاده نشده معادل 9 روز را دریافت کنند. کارفرما موظف است در صورت عدم وجود مانعی نسبت به اعطای مرخصی اقدام کند. انواع مرخصی شامل موارد زیر است:

• مرخصی استحقاقی
• مرخصی استعلاجی
• مرخصی ازدواج
• مرخصی فوت اقوام درجه یک
• مرخصی ساعتی
• مرخصی بین تعطیلی
• مرخصی زایمان
• مرخصی حج
• مرخصی بدون حقوق

موارد مذکور از انواع مرخصی هستند که کارمندان و کارگران در صورت نیاز می‌توانند از هرکدام استفاده کنند. دو مورد مرخصی استحقاقی و استعلاجی بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرند پس بنابراین توضیحات کوتاهی درباره آن‌ها ارائه می‌دهیم.

فرمول محاسبه مانده مرخصی 1404

برای محاسبه مرخصی مانده سال 1404 ابتدا باید حق‌السعی روزانه را محاسبه کنیم. از طریق فرمول زیر:

حق السعی روزانه = (جمع کل دریافتی‌های ماهانه شامل مزد پایه، بن مسکن، بن خواربار، مزایای رفاهی، پایه سنوات و سایر پرداخت‌ها) ÷ (تعداد روزهای ماه)

سپس تعداد روزهای مانده مرخصی را در این عدد ضرب کنید. البته به خاطر داشته باشید تعداد 9 روز از مانده مرخصی به سال بعد منتقل می‌شود و واریز معادل ریالی برای حداکثر 15 روز انجام خواهد شد.

مثال نحوه محاسبه مانده مرخصی 1404

اگر حق‌السعی روزانه یک فرد 500،000 تومان باشد و در کل 19 روز مرخصی داشته باشد، 9 روز آن به سال بعد منتقل و 10 روز آن تسویه می‌شود که معادل 5،000،000 تومان خواهد بود.

بخشنامه بازخرید مرخصی

بخشنامه بازخرید مرخصی مبنای محاسبه معادل ریالی مرخصی مانده است که شامل دریافتی روزانه، حق مسکن و دیگر مزایا است.

در تاریخ 16 فروردین 1400 نامه‌ای به شماره 28105-22؍3؍1387 به تمام نهادهای ذی‌صلاح ابلاغ شد. به موجب این بخشنامه، بازخرید مرخصی اگر کارگر قرارداد خود را فسخ کند یا به دلایلی از جمله بازنشستگی و تعطیلی کارگاه از کار جدا شود، مانده مرخصی استحقاقی استفاده نشده باید بر مبنای مزد او، محاسبه و پرداخت شود.

سایز مزایایی که پرداخت آن‌ها مستلزم حضور در محیط کار است نیز باید در مطالبات مانده مرخصی محاسبه شود و خارج از محاسبه نیست.

آیا به مانده مرخصی، مالیات تعلق می‌گیرد؟

به مانده مرخصی مالیات تعلق نمی‌گیرد و این امر از پرداخت مالیات، معاف است. این موضوع بر مبنای ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم است.

مرخصی استحقاقی چیست؟ تعریف و نکاتی که درباره آن باید بدانید

مرخصی استحقاقی همان مرخصی سالانه است که به حق کارمند برای ترک کار در روزهای عادی اطلاق می‌شود. اکثر کشورها حداقل مرخصی ماهانه را در قانون کار خود تعریف کرده‌اند. در ایران ماهانه 2.5 روز به کارمندان و کارگران مرخصی تعلق می‌گیرد. این عدد در سال معادل 26 روز است.

از این تعداد روز هر کارمندی می‌تواند استفاده کند البته میزان مرخصی نباید از حد مجاز ماهانه عبور کند. تا پایان قرارداد سالانه در صورتی که کارگران بدانند سنوات چیست، قادر خواهند بود دستمزد پایان سال خود را محاسبه کنند.

برخی کارفرمایان سیاست‌های خاص خود را برای ارائه مرخصی به کارمندان دارند که هرکسی در شرایط خاص بتواند از مرخصی خود استفاده کند.

نکاتی مهم مرخصی استحقاقی

همه کارمندان و کارگران باید اطلاعات کافی درباره مرخصی استحقاقی داشته باشند. بسیاری از کارگران به دلیل کمبود دانش درباره نکات مرتبط به مرخصی استحقاقی نمی‌توانند حقوق خود را مطالبه کنند.

1. روز جمعه یک روز تعطیل برای کارگران است که باید مزد دریافت کنند.
2. روز 11 اردیبهشت در تقویم رسمی کشور روز کارگر نام‌گذاری شده است که در این روز کارفرمایان نباید نیروهای خود را به کار گیرند.
3. روزهای تعطیل رسمی سال جزء مرخصی سالانه محاسبه نمی‌شوند.
4. کارگران و کارمندان مجاز هستند تنها 9 روز از مرخصی سالانه خود را ذخیره کنند.
5. در صورت از کارافتادگی، بازنشستگی، تعطیلی کارگاه یا فوت کارگر، مرخصی‌های باقی‌مانده به ورثه یا شخص کارگر پرداخت می‌شوند.
6. در صورت استعفا یا ترک کار، فرد نمی‌تواند مانده مرخصی خود را مطالبه کند.
7. شرایط بهره‌بردن از مرخصی بدون حقوق توسط کارگر، طی نامه کتبی میان کارفرما و کارگر تعیین می‌شود.

با دانستن قوانین درباره مرخصی استحقاقی می‌توان تصمیم‌گیری بهتری درباره نحوه دریافت حق‌و‌حقوق انجام داد. کارگران در صورت لزوم می‌توانند از مرخصی استحقاقی خود با حقوق و مزایا بهره ببرند. توجه داشته باشید که به مدت 9 روز از 26 روز مرخصی سالانه قابل انتقال به سال بعد است.

مرخصی استعلاجی چیست؟ شرح قوانین مرتبط

یکی از مرخصی‌های چالش‌برانگیز کارکنان مرخصی استعلاجی است که به میزان تجویز پزشک بستگی دارد. این مرخصی از جانب شرکت محل کار انجام نمی‌شود و حتما باید به تایید سازمان تامین اجتماعی برسد. در قانون کار روزهای خاصی برای دریافت مرخصی استعلاجی وجود ندارد.

این نوع مرخصی اعم از کوتاه‌مدت یا بلندمدت باید به تصویب کمیسیون پزشکی سازمان تامین اجتماعی برسد تا جزئی است سوابق کار فرد محاسبه شده و غرامت مصوب نیز پرداخت شود.

نهایت سقف مرخصی استعلاجی 4 ماه است ولی در صورت ارائه گواهینامه بیماری صعب‌العلاج از جانب پزشک معتمد و تاییدیه شورای عالی پزشکی، فرد کاملا بازنشست می‌شود.

طبق قانون استعلاجی در صورتی که هر نوبت دریافت مرخصی 7 روز یا در طول سال 15 روز باشد، تاییدیه پزشک معالج برای سازمان تامین اجتماعی کفایت می‌کنند. در غیر این صورت باید به تایید شورای عالی پزشکی تامین اجتماعی برسد.

طبق ماده 74 قانون کار مدت مرخصی استعلاجی با تایید سازمان تامین اجتماعی جزو سوابق کاری بازنشستگان و کارگران محاسبه می‌شود.

نرم افزار محاسبه مانده مرخصی

محاسبات مانده مرخصی بخشی از محاسبات حقوق و دستمزد است. با سیستم حسابداری سپیدار تمامی فرایندهای محاسبات حقوق، مانده مرخصی، سنوات، عیدی و … کارکنان را به‌راحتی انجام دهید و دیسکت‌ مالیات و حقوق جهت ارائه به سازمان‌های مرتبط را تهیه کنید. همین الان برای دریافت دموی رایگان کلیک کنید یا با شماره 02181022222 تماس بگیرید.

سوالات متداول