مالیات استارتاپها و شرکتهای دانشبنیان و نوپا محاسبات خاص خود را دارد. در بسیاری از موارد معافیتهای مالیاتی این شرکتها فرصتهایی پیش رویشان قرار داده است. در این مقاله به بررسی نحوه محاسبه شرکتهای استارتاپی که در حالت حقوقی به مقدار 25% سود شرکت است خواهیم پرداخت. بهعلاوه 4 معافیت مالیاتی مهم برای استارتاپها و شرکتهای دانشبنیان را بیان خواهیم کرد.
در ادامه این مقاله از سری مقالات آموزش مالیات، به قوانین مالیات برای کسبوکارهای نوپا و نحوه محاسبه آن میپردازیم. همچنین توضیح خواهیم داد که در چه شرایطی استارتاپها میتوانند از پرداخت مالیات معاف شوند.
پادکستهای مرتبط با مالیات استارتاپ را از رادیومالی گوش دهید.
قوانین مالیات استارتاپها چیست؟
افزایش ایدههای خلاقانه توسط جوانان باعث شده که این روزها شاهد استارتاپها و کسبوکارهای زیادی باشیم. قوانین پرداخت مالیات برای کسبوکارهای مختلف یکسان نیست و بر اساس نوع فعالیت آنها متفاوت است. سهم بالای کسبوکارها در تولید کالا و ارائه خدمات باعث شده تا قوانین مالیاتی استارتاپها متفاوت بوده و متناسب با شرایط آنها وضع شود.
این قوانین به زمینه پرداخت مالیات، بیمه، سرمایهگذاری و سرمایهپذیری استارتاپها بستگی دارد. به طور مثال برای شرکتهای تولیدی، بسته به نحوه و تعداد تولید محصول، مالیات متفاوتی در نظر گرفته شده است.
آشنایی رایگان با نرمافزار حسابداری سپیدار
برای دریافت مشاوره و دمو رایگان، فرم زیر را پر کنید و محیط سپیدار را از نزدیک ببینید.
مالیات فضای کار اشتراکی
فضای اشتراکی یا فضای فیزیکی کاری مشترک که عموما توسط استارتاپها و فریلسنرها استفاده میشود مسائل بیمه و مالیات مبهمی دارد. فضاهای کار اشتراکی امکان دارد چندین کد کارگاهی بیمه داشته باشند. یعنی در یک فضای اشتراکی اگر 5 استارتاپ یا شرکت حضور دارند، جداگانه هر کدام میتوانند کد کارگاه را با همان آدرس دریافت کنند.
ضریب مالیاتی استارتاپها یا همان اینتاکد مالیاتی را باید در جدول اینتاکد مالیاتی پیدا کنید. کافی است نوع خدمت یا فعالیت مشابه را داخل جدول جستجو کنید و ضریب مربوطه را بهدست بیاورید.
عموما شرکتهای استارتاپی مشمول ارزش افزوده نیستند اما مشمولین عدم آن نیز با توجه به همین جدول قابل رویت است.
مالیات شرکتهای دانشبنیان
شرکتهای دانشبنیان با استارتاپ تفاوتهایی دارد از جمله اینکه استارتاپ خلاقانه و در پاسخ به یک نیاز یا تعریف یک نیاز است اما شرکت دانشبنیان برخواسته از دانش و تولید فناوری است و عموما با حمایت دولت همراه است. دیگر اینکه بودجه شرکتهای دانشبنیان بیشتر از استارتاپی است.
در مورد مالیات شرکتهای دانشبنیان نیز این مسئله تاثیر خود را دارد.
شرکتهای نوآور و فناور نیز تا سقف 10 میلیارد تومان از مالیات معاف هستند.
شرکتهای نوپا دانشبنیان تا سقف 5میلیارد تومان از مالیات معاف هستند.

نحوه محاسبه مالیات استارتاپها چگونه است؟
در این بخش نحوه محاسبه مالیات استارتاپها را مورد بحث قرار میدهیم. البته مالیات پرداختی توسط استارتاپ های حقیقی و حقوقی متفاوت است. یک کسبوکار میتواند هم بهصورت حقیقی و هم حقوقی فعالیت خود را آغاز کند. مالیات پرداختی برای مشاغل استارتاپی، اینترنتی و سنتی یکسان است. نحوه محاسبه مالیات برای شرکتهای حقیقی و حقوقی بهصورت زیر محاسبه میشود:
- شرکتهای حقیقی: محاسبه مالیات استارتاپ های حقیقی به این صورت است که از درآمد مشمول مالیات یا همان سود سالانه شرکت، مبلغی بهعنوان معافیت سالانه کسر میشود. این مبلغ کسری که میزان معافیت سالانه نام دارد، در قانون بودجه بر اساس تورم محاسبه و اعلام میشود. عددی که پس از کسر معافیت سالانه به دست میآید مشمول ماده 131 قانون است که طبق آن اولین 500.000.000 ریال در 15% ضرب میشود. دومین 500.000.000 ریال در 20% ضرب میشود. سپس مبلغ مازاد 1.000.000.000 در 25% ضرب میشود. بر اساس این فرمول مالیات اشخاص حقیقی مشخص میشود.
- شرکتهای حقوقی: محاسبه مالیات شرکتهای حقوقی سادهتر است. به این صورت که درآمد مشمول مالیات یا سود سالانه شرکت مستقیماً در ۲۵% ضرب میشود.
نحوه محاسبه مالیات حق تمبر
بر اساس ماده 48 قانون مالیات، مهلت پرداخت مالیات حق تمبر سرمایه شرکت، برای شرکتهای حقیقی 4 ماه پس از تشکیل پرونده مالیاتی و برای شرکتهای حقوقی 2 ماه پس از تشکیل پرونده مالیاتی است. نحوه محاسبه مالیات حق تمبر نیز به این صورت است که عدد سرمایه اولیه شرکت در عدد %0005 ضرب میشود. برای مثال اگر میزان سرمایه اولیه شرکتی 150.000.000 ریال باشد این عدد در %0005 ضرب شده و حاصل آن یعنی 75.000 ریال بهعنوان مالیات حق تمبر باید پرداخت شود.

معافیت مالیاتی استارتاپها
4 دسته معافیت مالیاتی برای استارتاپها وجود دارد که بسته به شرایط میتوانند از آنها بهره ببرند.
معافیت طرح نوآفرین
این معافیت در سال 1398 از طرف وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اجرایی شد. شرایط این معافیت:
- عمر استارتاپ کمتر از 3 سال باشد
- حداکثر سرمایه ثبتی شرکت دو میلیارد و پانصد میلیون ریال باشد
- درآمد شرکت در سال کمتر از 5میلیارد ریال باشد.
- شرکت استارتاپی تولیدکننده خدمات یا کالا باشد
- مشخصات شرکت در سامانه متمرکز درخواست خدمات سازمان فناوری اطلاعات ایران ثبتشده باشد.
معافیت از مالیات ارزش افزوده
مالیات مستقیم به افراد تعلق میگیرد و مالیات بر ارزش افزوده به شرکتها تعلق میگیرد.
برای اینکه بفهمید شرکت استارتاپی شما معاف از مالیات ارزش افزوده است یا نه به سایت www.vat.ir مراجعه کنید. در بخش فراخوانها به تمامی فراخوانهای صادرشده دسترسی پیدا کنید.
استارتاپها بسته به حوزه فعالیت از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند؛ بهعنوان مثال استارتاپ حوزه آموزشی.
معافیت قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانشبنیان، تجاریسازی نوآوریها و اختراعات
این نوع معافیت مالیاتی در مورد استارتاپهای دانشبنیان صدق میکند:
به موجب ماده 3 بند الف، این شرکتها از پرداخت مالیات، عوارض، حقوق گمرکی، سود بازرگانی و عوارض صادراتی به مدت 15 سال معاف هستند.
به موجب ماده 9 شرکتهای دانشبنیان مستقر در پارکهای علم و فناوری در جهت انجام ماموریتهای محوله از مزایای مناطق آزاد در خصوص روابط کار، معافیتهای مالیاتی و عوارض سرمایهگذاری خارجی و مبادلات بینالمللی برخوردار گردند.
معافیت ماده 139 قانون مالیاتهای مستقیم
اگر یک استارتاپ فعالیت نشر دیجیتال داشته باشد با داشتن پروانه نشر دیجیتال از مرکز فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال از تاریخ شروع پروانه، تمام فعالیتهای نشر دیجیتال معاف از مالیات خواهند بود.
معافیت مالیاتی صادرات
در راستای حمایت از کسبوکارهایی که ارز داخل کشور میکنند نوعی از معافیت تحت عنوان معافیت مالیاتی صادرات برای خدمات و کالاهای غیرنفتی و بخش کشاورزی به میزان 100 درصد و صادرات مواد خام به میزان 20% درآمد مشمول مالیات نرخ صفر خواهند بود.
مراحل قانونی مالیاتی برای استارتاپها
برای اینکه یک استارتاپ فعالیتهای خود را طبق قوانین مالیاتی انجام دهد، باید مراحل زیر را طی کند:
- ثبت نام در سایت اداره مالیاتی و دریافت شماره اقتصادی: این مرحله طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیاتهای مستقیم برای شفافیت فعالیتهای اقتصادی و ایجاد نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی ضروری است.
- محاسبه حقوق و کسر مالیات: اگر استارتاپ کارمند دارد، موظف است طبق ماده ۸۶ قانون مالیاتهای مستقیم، هنگام پرداخت حقوق، مالیات مربوطه را محاسبه و کسر کرده و تا پایان ماه بعد فهرستی از دریافتکنندگان حقوق و میزان آن را به اداره امور مالیاتی تحویل دهد.
- ارسال اظهارنامه عملکرد سالانه به اداره مالیاتی: طبق ماده ۱۱۰ قانون مالیاتهای مستقیم، تمام اشخاص حقیقی و حقوقی باید چهار ماه پس از سال مالی، اظهارنامه مالیات عملکرد خود را ارسال کنند. استارتاپها نیز پس از اتمام دوره معافیت مالی، موظف به انجام این کار هستند. برای این منظور باید به درگاه الکترونیکی خدمات مالیاتی کشور مراجعه کرده و اقدام به پر کردن اظهارنامه نمایند.
- پرداخت مالیات پس از تصویب مالیات: پس از ارسال اظهارنامه، اداره مالیات میزان مالیات عملکرد سالیانه را تعیین میکند. مؤدیان میتوانند با ورود به حساب کاربری خود، میزان مالیات تعیین شده را مشاهده و به صورت اینترنتی پرداخت کنند یا درخواست تقسیط نمایند.
لزوم مشاوره با مشاوران مالیاتی برای استارتاپ ها
به دلیل وجود قوانین مالیاتی پیچیده در شرایط مختلف، برای افراد عادی کسب اطلاعات کامل و دقیق درباره این قوانین همیشه کار دشواری بوده است. خوشبختانه برای حل این مشکل افرادی متخصص در این زمینه بهعنوان مشاور مالیاتی وجود دارند که اطلاعات کامل و دقیقی درباره قوانین و مقررات پرداخت مالیات به شما ارائه میدهند. مشاوران مالیاتی استارتاپها تمامی کسریهای مالیاتی را برای شما شناسایی و محاسبه و شما را در گرفتن بهترین تصمیمات استراتژیک در این حوزه یاری میکنند.
مشاوران مالیاتی دانشی کامل و دقیق از قوانین بهروز شده کشور دارند که از این طریق میتوانند راهکارهایی مؤثر برای صرفهجویی مالی به شما بدهند. بهطورکلی کمکگرفتن از یک مشاور مالیاتی، به شما کمک میکند تا در وقت و هزینههای خود صرفهجویی کنید. او از کسریها و اعتبارات کسب و کار شما به خوبی مطلع است و به شما این اطمینان را میدهد که امور مالیاتی کسبوکار شما را به درستی پیگیری و تسویهحساب مالیاتی را انجام میدهد.
مالیات اپلیکیشنها
احتمالاً با جستجو درباره مالیات اپلیکیشنها به نتیجه خاصی دست پیدا نکردید. اگر برای شما این سؤال پیش آمده که مالیات اپلیکیشنها چطور محاسبه میشود، باید به شما بگوییم که نحوه محاسبه آنها فرقی با مالیات استارتاپها ندارند. البته قوانینی در رابطه با اپلیکیشنهای دانشبنیان وجود دارد که نشان میدهد این اپلیکیشنها از پرداخت مالیات معاف هستند. دیگر معافیتهای مالیاتی که برای استارتاپ های نوپا وجود دارد در رابطه با اپلیکیشنها هم صدق میکند.
آییننامه حمایت از شرکتهای نوپا
اخیراً آییننامهای تصویب شده که طبق آن دولت از شرکتهای نوپا که شرایط ویژهای دارند، حمایت میکند که برخی از این شرایط را پیشتر ذکر کردیم. طبق این آییننامه شرکتهای نوپا شامل شرکتهای خصوصی و تعاونی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند که کمتر از سه سال از تاریخ ثبت آنها گذشته است. تصویب طرح نوآفرین گام مهمی در توسعه اقتصادی شرکتهای نوپا بهحساب میآید. این آییننامه را میتوان به عنوان سند توسعه اقتصاد دیجیتالی به شمار آورد. به جز شرایطی که پیشتر ذکر شد، شرایط دیگری برای حمایت از این شرکتها وجود دارد که به صورت زیر است:
- حداکثر سرمایه ثبت شده توسط شرکت دو میلیارد و پانصد میلیون ریال باشد.
- در سال 1398 فقط از شرکتهایی حمایت میشد که در طول سال کمتر از پنج میلیارد ریال درآمد داشته باشند، اما در سالهای بعد این مورد بر اساس نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی شکل گرفت.
- سهامداران شرکت نباید نسبت به توزیع سود اقدام کنند.
- مبلغ دریافتی ماهانه این شرکتها از سه برابر حداقل حقوق سالانه کارگران مشمول قانون کار بیشتر نباشد.
- مشخصات شرکت در تصویبنامه سامانه متمرکز خدمات سازمان فناوری اطلاعات ایران ثبت شده باشد.
- از کلیه مشوقان در زمینههای مهارتافزایی و ارتقای دانش و حمایت از مشاغل کوچک خانگی و دانشبنیان حمایت میشود.
- کسبوکارهای نوپا اجازه دارند تا از نیروهای متخصص خارجی بهره ببرند.
محاسبه مالیات استارتاپها حقیقی یا حقوقی؟
ممکن است هنگام محاسبه مالیات استارتاپ خود ندانید که باید آن را به صورت حقیقی حساب کنید یا حقوقی. پیشتر نحوه محاسبه مالیات به صورت حقیقی و حقوقی را توضیح دادیم. محاسبه آن به فعالیت شرکت شما دارد بستگی دارد که به کدام عنوان ثبت شده باشد.
درواقع شخص حقوقی، هر سازمان یا نهادی است که فعالیت تجاری خاصی را انجام میدهد و برای آن سازمان یا شرکت حقوق و تکالیف منحصر به فردی مشخص میشود.
برای اشخاص حقیقی محدودیت زمانی وجود دارد و با مرگ این اشخاص تمامی حقوق از بین میرود اما شخصیت حقوقی به مرگ افراد وابسته نیست و تا زمانی که شرکت وجود داشته باشد، حق و حقوق هم وجود دارند.
تفاوت دیگر در محل اقامت آنها است. محل سکونت اشخاص حقیقی، خانه و منزل است درحالی که محل اقامت اشخاص حقوقی، دفاتر و یا اسناد مختلف یک شرکت است.