اصل تطابق در حسابداری چیست؟ تعریف اصل تطابق هزینه با درآمد

اصل تطابق در حسابداری یا اصل تطابق درآمد، اشاره به محاسبه سود در هر دوره مالی دارد. در این اصل حسابداری، برای محاسبه سود یک دوره زمانی مشخص، هزینه‌های آن دوره با درآمدهای همان دوره مقایسه خواهد شد.

در پاسخ به سوال «اصل تطابق حسابداری چیست» باید گفت این اصل از سه بخش اصلی تشکیل شده است که در ادامه این مقاله به بررسی آن‌ها و اصل تطبیق در حسابداری تعهدی می‌پردازیم. 

تعریف اصل تطابق در حسابداری

اصل تطابق هزینه با درآمد، به معنای تطابق هزینه‌ها و درآمد‌های مرتبط با یک رویداد به‌صورت همزمان است. اصل تطابق درآمد باعث می‌شود تا سود و زیان یک معامله یا خرید و فروش، در دوره‌‌ای که اتفاق افتاده است محاسبه و ثبت شود. تسلط به اصل تطابق در حسابداری، یکی از مهم‌ترین مهارت‌های یک مدیر مالی محسوب می‌شود.

برای درک بهتر تعریف اصل تطابق هزینه با درآمد، باید گفت با بررسی مخارج مشخص می‌شود که چه رابطه‌ای بین اقلامی خاص و درآمدها وجود دارد. اگر رابطه‌ بین درآمد و اقلام دریافت شود، این مخارج به‌عنوان هزینه‌های همان دوره در نظر گرفته می‌شوند. در این فرایند برای محاسبه بهتر اصل تطابق در حسابداری از نرم‌ افزار حسابداری استفاده می‌شود.

اصل تطابق هزینه با درآمد چند بخش دارد؟ با ذکر مثال

در اصل تطابق، شناخت هزینه‌ها تابعی از شناخت درآمد محسوب می‌شود؛ به زبانی‌ ساده‌تر باید رابطه علت و معلول بین هزینه و درآمد بررسی شود. در تعریف اصل تطابق حسابداری، شناخت هزینه‌ها با 3 حالت رابطه علت و معلولی، تخصیص منظم و منطقی هزینه‌ها و شناخت بلادرنگ هزینه‌ها انجام می‌شود.

برای مثال خرید یک نرم‌افزار حسابداری جدید برای شرکت، با روش شناخت بلادرنگ هزینه‌ها بررسی می‌شود تا قیمت نرم افزار حسابداری نسبت به منفعتی که دارد سنجیده شود.

ارتباط مستقیم علت و معلولی؛ رابطه مستقیم بین هزینه و درآمد

در اصل تطابق در حسابداری، رابطه مستقیمی بین علت و معلول وجود دارد؛ یعنی هزینه و درآمد به‌صورت همزمان ایجاد می‌شوند. در این شرایط، بهای تمام شده کالایی که به فروش رفته است، با میزان هزینه برای خرید کالا تطبیق داده می‌شود.

برای مثال اصل تطابق هزینه ها با درآمد می‌توان به یک نماینده فروش اشاره کرد. اگر این نماینده در 1 ماه از سال موفق به فروش 20 میلیون تومان بشود، شرکت موظف است درصد توافق شده را به‌عنوان پورسانت پرداخت کند. 

اگر 5 درصد از کل فروش 1 ماه که برابر با  به نماینده فروش تعلق داشته باشد، اصل تطابق هزینه با درآمد شرکت ایجاب می‌کند که شرکت 1 میلیون تومان را به‌عنوان بدهی در ترازنامه همان ماه ذکر کند. علاوه‌بر ترازنامه، این بدهی باید در نرم‌افزار حسابداری ذکر شود.

استفاده از نرم‌افزار حسابداری، به شفافیت سندهای مالی کمک شایانی خواهد کرد. برای مثال بهترین نرم افزار حسابداری شرکتی امکانی را فراهم می‌کند تا سود و زیان‌های هر ماه به‌صورت شفاف قابل فاکتورگیری باشد. 

تخصیص منظم و منطقی هزینه‌ها؛ برای هزینه‌هایی که علت و معلول ندارند!

برخلاف رابطه مستقیم بین هزینه و درآمد، در تعریف اصل تطابق حسابداری، هزینه‌ها با درآمد رابطه علت و معلول مستقیم نخواهند داشت. باتوجه‌به این شرایط، امکان بررسی هزینه با درآمد ایجاد شده بر مبنای روابط علت و معلولی اصل تطبیق نیست. برای مثال هزینه‌هایی مانند استهلاک یا بهره تسهیلات بلند مدت در دسته هزینه‌های بدون علت و معلول قرار می‌گیرند. 

برای مثال اصل تطابق هزینه ها با درآمد در بخش تخصیص منظم و منطقی هزینه‌ها می‌توان به شرکتی اشاره کرد که یک کالا را به مبلغ 1 میلیارد تومان خریداری کرده است. اگر عمر مفید این کالا 5 سال باشد، شرکت باید هزینه استهلاک برای 5 سال در صورت سود و زیان شناسایی شوند. تخصیص منظم و منطقی هزینه‌ها، حتما باید با اصول حسابداری سنجیده شود. 

شناخت بلادرنگ هزینه‌ها؛ مانند هزینه‌های تبلیغاتی

برخی از هزینه‌ها که رابطه مستقیم علت و معلول ندارند، ممکن است منافعی در آینده نداشته باشند. به‌این‌ترتیب در تعریف اصل تطابق هزینه با درآمد، این هزینه‌ها با عنوان هزینه‌های بلادرنگ شناخته می‌شوند.

برای مثال ممکن است یک کمپین تبلیغاتی منفعت داشته باشد یا موفقیت آمیز نباشد و نتیجه عکس دهد که این مبلغ به‌عنوان باید با اصل تطبیق حسابداری شناخت بلادرنگ هزینه‌ها بررسی شود. ناگفته نماند شناخت بلادرنگ هزینه‌ها یکی از انواع استانداردهای حسابداری است. 

اصل تطابق درآمد برای تطبیق هزینه‌ها با درآمد

در این مقاله به بررسی اصل تطابق در حسابداری پرداختیم و تلاش کردیم به سوال «اصل تطابق حسابداری چیست» پاسخ دهیم. هم‌چنین کلیه بخش‌های اصل تطابق در حسابداری که 3 اصل مهم دارد را همراه با مثال اصل تطابق هزینه ها با درآمد بررسی کردیم.

در فرایند اصل تطابق درآمد، باید کلیه بررسی‌ها و ثبت‌ها با دقت بالا انجام شوند تا کلیه مباحث مالی کاملا شفاف باشد. در این فرایند، استفاده از نرم‌افزار حسابداری، کمک شایانی به شفافیت اصل تطابق در حسابداری خواهد داشت. 

سوال متداول

اصل تطابق در حسابداری چه اهمیتی در فرایند حسابداری دارد؟

اصل تطبیق در حسابداری به بررسی اثر اصل تطابق روی شفافیت و دقت گزارش‌های مالی پرداخته و اینکه چگونه این اصل به مدیران و سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا درک بهتری از عملکرد مالی واقعی شرکت در یک دوره زمانی مشخص داشته باشند.

اصل تطابق در حسابداری چه تفاوتی با سایر اصول حسابداری دارد؟

این اصل به بررسی دقیق هزینه‌ها و درآمدها طی یک دوره مالی می‌پردازد تا میزان سود یا درآمد مشخص شود.

بخش‌های مختلف اصل تطابق در حسابداری چیست؟

این سوال به ارائه مثال‌های عملی از چگونگی استفاده از اصل تطابق در شرکت‌های مختلف مانند تخصیص هزینه‌های تبلیغاتی یا ثبت هزینه‌های استهلاک می‌پردازد.