مفهوم سپرده حسن انجام کار از مهمترین مباحث در حسابداری پیمانکاری و عقود پیمانی محسوب میشود. این سپرده یا تضمین، مبلغی است که کارفرما نزد خود نگه میدارد تا از انجام کامل تعهدات توسط پیمانکار و اطمینان از صحت اجرای پروژه مطمئن شود. به عبارت دیگر، سپرده حسن انجام کار نوعی وثیقه است که کارفرما جهت تحویل به موقع و با کیفیت مطلوب پروژه و همچنین اطمینان از انجام تکالیف قانونی پیمانکار، نزد خود نگهداری میکند.
نحوه کسر این مبلغ به این صورت است که کارفرما از هر صورت وضعیت ارائه شده و تأیید شده توسط پیمانکار، مبلغی را کسر میکند. بر اساس ماده 35 شرایط عمومی پیمان، درصد این تضمین 10 درصد از هر پرداختی است که به پیمانکار صورت میگیرد. این مبلغ فعلاً به پیمانکار پرداخت نمیشود. هدف اصلی نگهداری این مبلغ این است که اگر پیمانکار وظایف خود را به درستی اجرا نکند (مانند رها کردن کار یا عدم رفع عیب و نقص در دوره تضمین)، کارفرما میتواند از مبالغ سپرده حسن انجام کار برای جبران خسارتها استفاده کند.
استرداد این سپرده نیز در دو مرحله انجام میشود: نیمی از آن پس از تحویل موقت و نیمی دیگر پس از تحویل قطعی پروژه به پیمانکار مسترد میگردد. همچنین، در برخی موارد ممکن است کارفرما در مقابل اخذ ضمانتنامه بانکی، مبلغ نگهداری شده را به پیمانکار پرداخت نماید. در ادامه جزئیات بیشتری از این مفهوم را با هم بررسی میکنیم و به تعریف سند حسابداری این مفهوم میپردازیم.
تعریف سپرده حسن انجام کار
در قراردادهای پیمانکاری کارفرما موظف است که از هر وضعیتی که از سوی پیمانکار ارائه میشود، مبلغی از صورت وضعیت ارائه شده و تایید شده را نزد خود نگه دارد و تا زمان انجام تعهدات از سوی پیمانکار این مبلغ به او پرداخت نمی شود. به عبارت دیگر سپرده حسن انجام کار نوعی وثیقه است که کارفرما جهت تحویل به موقع و با کیفیت مطلوب پروژه از پیمانکار، و همچنین اطمینان از انجام تکالیف قانونی پیمانکار نزد خود نگه میدارد.چنانچه وظایف از سوی پیمانکار به درستی اجرا نشود، کارفرما از مبالغ سپرده حسن انجام کار برای جبران خسارتها بهره خواهد برد.
آشنایی رایگان با نرمافزار حسابداری سپیدار
برای دریافت مشاوره و دمو رایگان، فرم زیر را پر کنید و محیط سپیدار را از نزدیک ببینید.
نحوه محاسبه سپرده حسن انجام کار
ماده 35 شرایط عمومی پیمان، درصد تضمین را 10 درصد از هر پرداختی را تعیین کرده است که به پیمانکار صورت میگیرد. به عبارت دیگر کارفرما از هرمبلغی که بابت صورت وضعیتها به پیمانکار پرداخت میکند، 10 درصد کسر میکند و به عنوان تضمین حسن انجام کار نزد خود نگه داشته و فعلا به پیمانکار پرداخت نمیکند.
به عبارت دیگرکارفرما پس از رسیدگی صورت وضعیت و وضع مبالغی مانند حق بیمه قراردادهای عمرانی، اقساط پیش پرداخت، وجوهی که بابت صورت وضعیت قبلی پرداخت شده است، 10% وجهالضمان و یا سپرده حسن انجام کار را از پیمانکار کسر نموده و تتمه قابل پرداخت را به او پرداخت خواهد کرد.
منظور از کسر و نگهداری سپرده حسن انجام کار این است که پیمانکار ممکن است به علت بالا رفتن قیمتها، یا هر دلیل دیگری کار را ناتمام رها کند و یا در دوره تضمین پروژه عیب و نقصی در آن مشاهده شود که پیمانکار حاضر به رفع آن نباشد، به عنوان خسارت وارده به او پرداخت ننماید.
در برخی مواقع ممکن است که به تقاضای پیمانکار، کارفرما در مقابل اخذ ضمانتنامه بانکی در مرود حسن انجام کار، مبلغی نگهداری شده نزد خود را به پیمانکار پرداخت نمایید. مجوز انجام این کار در تبصره 3 ماده 35 شرایط عمومی پیمانها نیز تصریح شده است.
سند حسابداری ضمانتنامه حسن انجام کار
زمان دریافت ضمانتانمه بانکی حسن انجام کار برای ارائه به کارفرما دو ثبت زیر انجام میشود. ثبت اول بابت دریافت ضمانتامه از بانک و ثبت دوم جهت تسلیم ضمانتامه حسن انجام کار به کارفرما که به شرح ذیل خواهد بود.
| عنوان حساب | بدهکار | بستانکار |
| پیمان در دست اجرا | *** | |
| سپرده نقدی ضمانتامه حسن انجام کار | *** | |
| موجودی بانک | *** |
ثبت کارمزد و سپرده نقدی بابت دریافت ضمانتنامه حسن انجام کار
| عنوان حساب | بدهکار | بستانکار |
| ضمانتنامه انجام تعهدات | 500.000 | |
| طرف حساب انتطامی | 500.000 |
همچنین دریافت ضمانتنامه حسن انجام کار از سمت کارفرما نیز ثبت حسابداری زیر را خواهد داشت:
| عنوان حساب | بدهکار | بستانکار |
| ضمانتنامه انجام تعهدات | 500.000 | |
| طرف حساب انتطامی | 500.00 |
جهت آزاد سازی وثیقه و عودت ضمانت نامه بانک حسن انجام کار از سوی کارفرما به پیمانکار، معکوس اسناد بالا نیز صادر میشود.
سند حسابداری سپرده حسن انجام کار
برای ثبت و شناسایی سپرده حسن انجام کار روال ثبت در دفاتر کارفرما و پیمانکار متفاوت خواهد بود. چرا که یک طرف قرارداد یعنی پیمانکار در اینجا با ثبت درآمد و حساب دریافتنی از کارفرما سرو کار دارد و طرف مقابل (پیمانکار) با هزینهها و حساب پرداختنی به کارفرما. ثبت سپرده حسن انجام کار در دفاتر کارفرما و پیمانکار به صورت زیر است:
کارفرما
| عنوان حساب | بدهکار | بستانکار |
| دارایی در جریان تکمیل | *** | |
| حساب پرداختنی | *** |
بابت ثبت صورت وضعیت شماره 1 شرکت الف
در زمان پرداخت صورت وضعیت ثبت زیر در دفاتر کارفرما ثبت میشود:
| عنوان حساب | بدهکار | بستانکار |
| حساب پرداختنی – پیمانکار | *** | |
| حسابهای پرداختنی | *** | |
| سپرده حسن انجام کار | *** | |
| پیش پرداخت | *** | |
| حق بیمه پرداختنی | *** | |
| سایر کسورات | *** | |
| موجودی بانک | *** |
پرداخت وجه صورت وضعیت شماره 1 به شرکت الف
پیمانکار
| عنوان حساب | بدهکار | بستانکار |
| حسابهای دریافتنی – کارفرما | *** | |
| صورت وضعیت تایید شده | *** |
ثب بابت شناسایی صورت وضعیت تایید شده شماره 1
در زمان دریافت مبلغ صورت وضیعت ثبت زیر در دفاتر پیمانکار انجام میشود:
| عنوان حساب | بدهکار | بستانکار |
| موجودی بانک | *** | |
| حسابهای دریافتنی – | *** | |
| حسن انجام کار | *** | |
| پیش دریافت | *** | |
| پیش پرداخت مالیات | *** | |
| پیمان در دست اجرا – مبلغ بیمه | *** | |
| حسابهای دریافتنی – کارفرما | *** |
ثبت بابت دریافت وجه صورت وضعیت شماره 1
ثبت حسابداری استرداد سپرده حسن انجام کار
استرداد سپرده حسن انجام کار در دو مرحله انجام میشود. نیمی از این مبلغ پس از تحویل موقت و رسیدگی به صورت وضعیت قطعی پرداخت میشود و نصف دیگر آن نیز پس از تحویل قطعی به پیمانکار به او مسترد میشود. ثبت اسناد استرداد سپرده حسن انجام کار در هر یک از دو مرحله فوق در دفاتر پیمانکار و کار فرما به شرح زیر است:
پیمانکار :
| عنوان حساب | بدهکار | بستانکار |
| موجودی بانک | *** | |
| حسابهای دریافتنی – | *** | |
| سپرده حسن انجام کار | *** |
دریافت نصف وجه سپرده حسن انجام کار
کارفرما
| عنوان حساب | بدهکار | بستانکار |
| حسابهای پرداختنی – | *** | |
| سپرده حسن انجام کار | *** | |
| موجودی بانک | *** |
در این مقاله سعی کردیم که با مفهوم حساب سپرده حسن انجام کار و همچنین ثبتهای حسابداری مربوط به آن آشنا شویم . برای آشنایی با مطالب بیشتر در حوزههای مرتبط با حسابداری و نرم افزار حسابداری سپیدار میتوانید از بخش مقالات آموزشی رایگان استفاده نمایید. در ضمن اگر برای خرید نرم افزار حسابداری نیاز به اطلاعات بیشتری داشتید، با شماره 81022222 تماس بگیرید.

