مهم ترین تفاوت بین اشخاص حقیقی و حقوقی، مالیات است و تفاوتی در شیوه حسابداری نیست. در مجموع استفاده از یک فرد حسابدار حتی به شکل پاره وقت برای اشخاص حقیقی توصیه می شود تا مشکلی برایشان ایجاد نشود.
ماده 95 – صاحبان مشاغل موضوع این فصل مکلفاند اسناد و مدارک مثبته کافی برای تشخیص درآمد مشمول مالیات خود نگاهداری کنند. صاحبان مشاغل از لحاظ تشخیص درآمد مشمول مالیات به گروه‌های زیر تقسیم می‌شوند:
الف – صاحبان مشاغلی که به موجب این قانون مکلف به ثبت فعالیت‌های شغلی خود در دفاتر روزنامه و کل موضوع قانون تجارت هستند و باید دفاتر و اسناد و مدارک مربوط را با رعایت اصول و موازین و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری نگاهداری کنند.
ب – صاحبان مشاغلی که بر حسب این قانون مکلف به ثبت فعالیت‌های شغلی خود در دفاتر درآمد و هزینه هستند. نمونه‌های دفاتر مذکور توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می‌گردد و در دسترس قرار می‌گیرد.
ج – صاحبان مشاغلی که مشمول مقررات بندهای (الف) و (ب) فوق نیستند مکلفاند صورت خلاصه وضعیت درآمد و هزینه خود را طبق ضوابط و نمونه‌های تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور نگاهداری کنند.
نکته: راهنمایی سریع تعیین گروه ویژه مودیان حقیقی:
https://e3.tax.gov.ir/action/do/groupselector
اشخاص حقیقی گروه اول:
اشخاص حقیقی گروه اول ملزم به نگهداری و ارائه دفاتر کل و روزنامه، با رعایت استانداردهای سازمان امور مالیاتی هستند. تعریف گروه اول اشخاص حقیقی به‌طور دقیق و مطابق با متن سازمان امور مالیاتی به این شرح است:
به لحاظ حجم فعالیت:
- دارندگان کارت بازرگانی (واردکنندگان و صادرکنندگان)
- صاحبان کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی و بهره‌برداران معادن
- صاحبان هتل‌های سه ستاره و بالاتر
- صاحبان بیمارستان‌ها، زایشگاه‌ها، کلینیک‌های تخصصی
- صاحبان مشاغل صرافی
- فروشگاه‌های زنجیره‌ای دارای مجوز فعالیت از وزارتخانه ذی‌ربط
اطلاعات موردنیاز در اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل گروه اول مالیاتی
- اطلاعات هویتی و مکانی
- مجوزهای فعالیت اقتصادی
- درآمد مشمول مالیات، بخشودگی‌های مالیاتی، معافیت‌های قانونی و مالیات متعلق
- موجودی مواد و کالا در اول و پایان دوره
- واردات و صادرات کالاها و خدمات
- صورت‌حساب سود و زیان
- ترازنامه
- اطلاعات شرکا
- اطلاعات حساب‌های بانکی مربوط به فعالیت شغلی
اشخاص حقیقی گروه دوم:
مطابق قانون تعریف اشخاص حقیقی گروه دوم به شرح زیر است؛
کسانی که به لحاظ حجم فعالیت مجموع مبلغ فروش کالا و خدمات سال قبل یا ده برابر درآمد مشمول مالیات قطعی شده (قبل از کسر معافیت) طبق آخرین برگ مالیات قطعی (مجموع اصلی و متمم) عملکرد سال ۱۳۹۱ و به بعد که تا تاریخ پایان دی‌ماه سال قبل از شروع سال مالیاتی ابلاغ‌شده باشد، هرکدام بیشتر از مبلغ ده میلیارد ریال (یک میلیارد تومان) و تا سی میلیارد ریال (3 میلیارد تومان) باشد. پس اگر مجموع درآمد شما بین یک تا سه میلیارد تومان باشد، در گروه دوم قرار می‌گیرید.
اطلاعات موردنیاز در اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل گروه دوم مالیاتی
- اطلاعات هویتی و مکانی
- مجوزهای فعالیت اقتصادی
- درآمد مشمول مالیات، بخشودگی‌های مالیاتی، معافیت‌های قانونی و مالیات متعلق
- موجودی مواد و کالا در اول و پایان دوره
- صورت درآمد و هزینه (اطلاعات خریدوفروش کالا و خدمات و هزینه‌های مربوط)
- اطلاعات اموال و دارایی‌ها مربوط به فعالیت شغلی
- اطلاعات شرکا
- اطلاعات حساب‌های بانکی مربوط به فعالیت شغلی
اسناد و مدارک موردنیاز صاحبان مشاغل گروه دوم
اشخاص حقیقی گروه دوم باید اسناد و مدارک معاملات خود را به ترتیب تاریخ، نگهداری و صورت درآمد و هزینه خود را به‌صورت ماهیانه و در قالب فرم‌های استاندارد سازمان امور مالیاتی کشور تنظیم نمایند.
اشخاص حقیقی گروه سوم:
نیاز به آوردن متن قانون نیست؛ اگر در دو گروه بالا جای نمی‌گیرید و درآمد حاصل از فروش و یا ارائه خدمات شما در سال کمتر از یک میلیارد تومان است، مشمول گروه سوم اشخاص حقیقی می‌شوید. بسیاری از شاغلین در اصناف در این گروه قرار دارند.
اطلاعات موردنیاز در اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل گروه سوم مالیاتی
- اطلاعات هویتی و مکانی
- مجوزهای فعالیت اقتصادی
- درآمد مشمول مالیات، بخشودگی‌های مالیاتی، معافیت‌های قانونی و مالیات متعلق
- خلاصه درآمد و هزینه (اطلاعات خریدوفروش کالا و خدمات و هزینه‌های مربوط)
- اطلاعات شرکا
- اطلاعات حساب‌های بانکی مربوط به فعالیت شغلی
اسناد و مدارک موردنیاز صاحبان مشاغل گروه سوم
گروه سوم اشخاص حقیقی مکلفاند اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود را نگهداری و خلاصه درآمد و هزینه سالانه خود را مطابق فرم «خلاصه درآمد و هزینه سالانه مؤدیان گروه سوم» که در سایت سازمان امور مالیاتی موجود است تنظیم کنند.
نکته: این روزها پرونده جرایم مالیاتی الشخاص حقیقی بسیار رونق گرفته است. همان طور که می دانید بین 50 تا 55 درصد بودجه مالیات برای اشخاص حقیقی و حقوقی افزایش داشته است و کار برای این افراد بسیار دشوارتر شده است. بنابراین بهتر است تا این افراد از کمک یک حسابدار برای انجام تکالیف قانونی استفاده نمایند. حسابداران در شرکت های مختلف وظایف متعددی دارند که از جمله مهم ترین آن ها محاسبه سود و زیان آن هاست. چراکه این موضوع برای محاسبه سود و زیان مرحله ای و کالا به کالا بسیار حائز اهمیت است.
اپلیکیشن رادیو مالی
همچنین می توانید پادکست های رادیو مالی را از طریق پلتفرم های زیر بشنوید
